Głoski skompresowane - charakterystyczna cecha fonetyczna języka ahtialańskiego, polegająca na używaniu fonemicznych dźwięków powstających w nietypowy, złożony sposób. Mimo użycia ich w języku sztucznym, głoski skompresowane powstały naturalnie - wpierw w ahtialańskim było tylko jedno /l/ (bilateral dental approximant), później l było wypowiadane zawsze jedną stroną języka (monolateral alveolar approximant). Z jakiegoś powodu wymowa jednobocznego l i następującego po nim /u/ została uznana za trudną i napięty język, usiłując zachować jednoboczność, zbliżał się do podniebienia aby oddać miękką samogłoskę, tworząc dźwięk oznaczany dzisiaj jako [i˞]. Wtedy jeden z boków języka znajdował się prawie równolegle pod centralną linią podniebienia twardego, podczas gdy drugi opierał się o zęby. Później ta wymowa została uproszczona i choć dzisiaj l jest ponownie dwuboczne, to skurcz języka oraz dźwięk [i˞] następujący po nim pozostał. Później, drogą analogii, powstały inne dźwięki tworzone tą metodą.
Współczesny mechanizm[]
Tak samo jak samogłoski mocne, głoski skompresowane są tworzone przez wiele procesów uruchamianych jednocześnie. Do przyjęcia podstawowej "pozycji skompresowanej", język staje się napięty, jego czubek przestaje istnieć (jest wgnieciony w organ), a boki języka naciskają na zęby po obu stronach szczęki. W tym samym czasie cały język podnosi się i przyciska do podniebienia twardego, choć parcie na boki uniemożliwia jego dotknięcie. Przez powstałą szczelinę można wymawiać [i˞], które - choć nie jest zaokrąglone - bardzo przypomina brzmieniem [y].
W języku ahtialańskim rozróżnia się welaryzowane "l" oraz skompresowane "ly". Ten drugi dźwięk powstaje przez silny nacisk przodu języka na łuk zadziąsłowy - tym razem to boki są skurczone do języka, a nie jego czubek. Powietrze przemieszcza się bokami. Zdarza się, że także cała środkowa część języka przyciska do podniebienia, ale nie jest to fonemiczne. W tym samym miejscu są jeszcze wymawiane ejektyw "tt" (długo oznaczany jako retrofleksyjny), zmiękczone n lenis oraz mlask retrofleksyjny.
Wszystkie głoski skompresowane mają charakter podniebiennych.