Ihshi

Ihshi Ihshi
Utworzenie:	Haxy.M w 2006
Cel utworzenia:	kryptografia
Sposoby zapisu:	alfabet łaciński
Kody
Conlanger–1	ih
Lista conlangów

Język ihshi (ih. ih shi czyt. ih ʂi - mroźny poranek) sztuczny język, nieprzynależący do żadnej grupy językowej. Powstał pierwotnie między rokiem 2005, a 2006 (dokładna data nieznana) w celach kryptograficznych. Obecnie nie jest już wykorzystywany do kryptografii, ale dalej jest rozwijany. Podstawowymi założeniami podczas tworzenia języka był brak podobieństwa do żadnego z istniejących języków oraz możliwość zapisu w ASCII.

Fonetyka

Charakterystyczną cechą języka ihshi jest mała ilość używanych głosek, sumarycznie 14 (5 samogłosek i 9 spółgłosek, przy czym jedna zaniknęła i jest niema)

Samogłoski

	Przednie				Tylne
Przymknięte	i u ɛ ɔ a
Półotwarte
Otwarte

Spółgłoski

Płucne

	Dwu‐ wargowe	Dzią‐ słowe	Retro‐ fleksyjne	Języcz‐ kowe		Krta‐ niowe
Nosowe	m	n
Zwarte		t		ɢ
Szczelinowe		s	ʂ		h

Zwarto-szczelinowe

Jedyną spółgłoską zwarto-szczelinową pojawiającą się w języku ihshi jest ʦ.

Alfabet

Do zapisu używany jest alfabet łaciński.

• a [a]
• i [i]
• u [u]
• e [ɛ]
• o [ɔ]
• tz [ʦ]
• t [t]
• h [h]
• hh - nieme "h", poprzedzająca samogłoska jest dłuższa
• gh [ɢ]
• sh [ʂ]
• s [s]
• m [m]
• n [n]

Podstawowa gramatyka

Podmiot

Podmiot w zdaniu oznaczany jest partykułą -mai [mai]. W mowie potocznej w prostych zdaniach partykuła ta może być pominięta.

• Przykład: Aitzuhha shimai. [aiʦuːa ʂimai] - Jesteś piękna(y).

Negacja

Negujemy przez dodanie okołorostka tzu...ne [ʦu nɛ]. Istotne jest który element jest otoczony.

• Przykład: shehh nehh [ʂɛː nɛː] (biały kwiat) - tzushehhne nehh [ʦuʂɛːnɛ nɛː] (niebiały kwiat).

Liczba mnoga

Liczbę mnogą tworzymy poprzez dodanie przyrostka -tehh [tɛː].

• Przykład: misute[misutɛ] (młodsza siostra) - misutetehh[misutɛtɛː] (młodsze siostry).

Liczebniki

W ihshi liczebniki nie występują. W miejsce liczebnika głównego dla dwóch lub więcej elementów użyjemy normalnie liczby mnogiej (przyrostek -tehh [tɛː]). Jeśli element jest tylko jeden, a chcemy zaznaczyć, że jest jeden a nie pierwszy użyjemy słowa ane[anɛ](jedyny, tylko jeden). W miejsce liczebnika porządkowego używa się rzeczownika bez partykuły tworzącej liczbę mnogą.

• Przykład: Shen enitehh nisenmime. [ʂɛn ɛnitɛː nisenmimɛ] - Jechałem trzy dni. Shen eni nisenmime. [ʂɛn ɛni nisenmimɛ] - Jechałem trzeciego dnia.
• Przykład: Ane shan nineme. [anɛ ʂan ninɛmɛ] - Spałem jedną noc. Shese shan nineme. [ʂɛsɛ ʂan ninɛmɛ] - Spałem pierwszej nocy.

Być / mieć

Być ani mieć nie występują jako niezależne czasowniki. Do tych przypadków używa sięprzyrostków -a[a](być) i -she[ʂɛ](mieć). Partykuły te mogą być jednak w szczególnych przypadkach traktowane jak oddzielne słowa.

• Przykład: Otzuhha utzumai. [ɔʦuːa uʦumai] - Jezioro jest wielkie.
• Przykład: Tenemai umeshe. [tɛnɛmai umɛʂɛ] - On(ona, ono) ma dom.

Przypadki

Istnieją dwa przypadki: mianownik i dopełniacz. Mianownik nie zmienia rzeczownika w żaden sposób. Dopełniacz tworzy się przez dodanie przyrostka -ne [nɛ].

• Przykład: Senene nitzuhh. [sɛnɛnɛ niʦuː] - Widzę was.

Czasy

W języku ihshi wyróżnia się dwa czasy: teraźniejszy i przeszły. Czas przyszły nie występuje. W jego miejsce używa się czasu teraźniejszego. Czas teraźniejszy nie modyfikuje czasownika w żaden sposób. Czas przeszły tworzny jest przez dodanie przyrostka -me [mɛ].

• Przykład: Tenetehhmai nineme. [tɛnɛtɛːmai ninɛmɛ] - Oni(one) spali(ły).

Rodzajnik określony

Jeśli chcemy wyrazić, że chodzi nam o tą jedną, konkretną rzecz użyjemy przyrostka -es [ɛs].

• Przykład: Inashihh umesheme. [inaʂiː umeʂɛmɛ] Umeesmai nieteme. [umɛːsmai niɛtɛmɛ] - Miałem piękny dom. Ten dom spłonął.

Linki

• słownik ihshi - polski
• Czasowniki w ihshi
• Rzeczowniki w ihshi