Ihshi

Ihshi Ihshi
Utworzenie:	Haxy.M w 2006
Cel utworzenia:	kryptografia
Sposoby zapisu:	alfabet łaciński
Kody
Conlanger–1	ih
Lista conlangów

Język ihshi (ih. ih shi czyt. ih ʂi - mroźny poranek) sztuczny język, nieprzynależący do żadnej grupy językowej. Powstał pierwotnie między rokiem 2005, a 2006 (dokładna data nieznana) w celach kryptograficznych. Obecnie nie jest już wykorzystywany do kryptografii, ale dalej jest rozwijany. Podstawowymi założeniami podczas tworzenia języka był brak podobieństwa do żadnego z istniejących języków oraz możliwość zapisu w ASCII.

Fonetyka

Charakterystyczną cechą języka ihshi jest mała ilość używanych głosek, sumarycznie 14 (5 samogłosek i 9 spółgłosek, przy czym jedna zaniknęła i jest niema)

Samogłoski

	Przednie				Tylne
Przymknięte	i u ɛ ɔ a
Półotwarte
Otwarte

Spółgłoski

Płucne

	Dwu‐ wargowe	Dzią‐ słowe	Retro‐ fleksyjne	Języcz‐ kowe		Krta‐ niowe
Nosowe	m	n
Zwarte		t		ɢ
Szczelinowe		s	ʂ		h

Zwarto-szczelinowe

Jedyną spółgłoską zwarto-szczelinową pojawiającą się w języku ihshi jest ʦ.

Alfabet

Do zapisu używany jest alfabet łaciński.

a [a]
i [i]
u [u]
e [ɛ]
o [ɔ]
tz [ʦ]
t [t]
h [h]
hh - nieme "h", poprzedzająca samogłoska jest dłuższa
gh [ɢ]
sh [ʂ]
s [s]
m [m]
n [n]

Podstawowa gramatyka

Podmiot

Podmiot w zdaniu oznaczany jest partykułą mai [mai]. W mowie popocznej w prostych zdaniach partykuła ta moze być pominięta.

Przykład: Aitzuhha shimai. [aiʦuːa ʂimai] - Jesteś piękna(y).

Negacja

Negujemy przez dodanie okołorostka tzu...ne [ʦu nɛ]. Istotne jest który element jest otoczony.

Przykład: tzushehhne nehh [ʦuʂɛːnɛ nɛː] - niebiały kwiat.

Liczba mnoga

Liczbę mnogą tworzymy poprzez dodanie partykuły tehh [tɛː].

Przykład: misute[misutɛ] (młodsza siostra) - misutetehh[misutɛtɛː] (młodsze siostry).

Liczebniki

W ihshi liczebniki nie występują. W miejsce liczebnika głównego dla dwóch lub więcej elementów użyjemy normalnie liczby mnogiej (partykuła tehh [tɛː]). Jeśli element jest tylko jeden, a chcemy zaznaczyć, że jest jeden a nie pierwszy użyjemy słowa ane[anɛ](jedyny, tylko jeden). W miejsce liczebnika porządkowego używa się rzeczownika bez partykuły tworzącej liczbę mnogą.

Przykład: Shen enitehh nisenmime. [ʂɛn ɛnitɛː nisenmimɛ] - Jechałem trzy dni. Shen eni nisenmime. [ʂɛn ɛni nisenmimɛ] - Jechałem trzeciego dnia.

Przykład: Ane shan nineme. [anɛ ʂan ninɛmɛ] - Spałem jedną noc. Shese shan nineme. [ʂɛsɛ ʂan ninɛmɛ] - Spałem pierwszej nocy.

Być / mieć

Być ani mieć nie występują jako niezależne czasowniki. Do tych przypadków używa się partykuł a[a](być) i she[ʂɛ](mieć). Partykuły te mogą być jednak w szczególnych przypadkach traktowane jak oddzielne słowa.

Przykład: Otzuhha utzumai. [ɔʦuːa uʦumai] - Jezioro jest wielkie.

Przykład: Tenemai umeshe. [tɛnɛmai umɛʂɛ] - On(ona, ono) ma dom.

Przypadki

Istnieją dwa przypadki: mianownik i dopełniacz. Mianownik nie zmienia rzeczownika w żaden sposób. Dopełniacz tworzy się przez dodanie partykuły ne [nɛ].

Przykład: Senene nitzuhh. [sɛnɛnɛ niʦuː] - Widzę was.

Czasy

W języku ihshi wyróżnia się dwa czasy: teraźniejszy i przeszły. Czas przyszły nie występuje. W jego miejsce używa się czasu teraźniejszego. Czas teraźniejszy nie modyfikuje czasownika w żaden sposób. Czas przeszły tworzny jest przez dodanie partykuły me [mɛ].

Przykład: Tenetehhmai nineme. [tɛnɛtɛːmai ninɛme] - Oni(one) spali(ły).

Rodzajnik określony

Jeśli chcemy wyrazić, że chodzi nam o tą jedną, konkretną rzecz użyjemy partykuły es [ɛs].

Przykład: Inashihh umesheme. [inaʂiː umeʂɛmɛ] Umeesmai nieteme. [umɛːsmai niɛtɛmɛ] - Miałem piękny dom. Ten dom spłonął.