Język Sebreński (seb.Sebrenóvýj Lanzýk) język z rodziny Elvorańskiej Rodziny Językowej, jest językiem urzędowym planety Sebren i podległej jej, planety Serevo. Do jego zapisu używa się Pisma Sebreńskiego (seb.Sebrenóvýj Bukvazbýr) lub zmodyfikowanego pisma łacińskiego. Na język Sebreński składają się trzy dialekty- Andelejski, Kandelorski i Turano-Ursański, z czego ten pierwszy uważany jest za standardowy Sebreński.
Pismo i wymowa[]
Samogłoski[]
Litera Sebreńska | Aa | Āā | Ee | Ēē | Ii | Oo | Óó | Ōō | Uu | Yy | Ýý |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Wymowa (PL) | a | ang* | e | ę | i | o | o/u** | ą | u | y | y/i*** |
*nosowy wariant litery a (eng=ę, ong=ą)
**przy wymowie "ó" należy ułożyć usta jak do wymowy "u" wymawiając "o"
***przy wymowie "ý" należy ułożyć usta jak do wymowy "y" wymawiając "i"
Spółgłoski podstawowe[]
Litera Sebreńska | Bb | Cc | Dd | Ff | Gg | Hh | Jj | Kk | Ll | Mm | Nn | Pp | Rr | Ss | Xx | Tt | Vv | Zz |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Wymowa (PL) | b | c | d | f | g | h | j | k | l | m | n | p | r | s | sz | t | w | z |
Spółgłoski zmiękczone[]
Litera Sebreńska | Ćć | X'x' | X"'x"' | Źź |
---|---|---|---|---|
Wymowa (PL) | ć | ś | ść | ź |
Spółgłoski stwardnione i harczenia[]
Litera Sebreńska | Ċċ | Ďď | Đđ | Ķķ | 卫ք | Яя | X" | Ţţ | Żż |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Wymowa (PL) | cz | dz | dż | kh | ph | hr | szcz | th | ż |
Joty[]
Litera Sebreńska | Ää | Ââ | Ëë | Êê | Ϊï | Öö | Ŏŏ | Ôô | Üü | Ÿÿ | Ŷŷ |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Wymowa (PL) | ja | jā | je | ję | ji | jo | jó | ją | ju | jy | ý |
Inne litery (nieklasyfikowane)[]
Litera Sebreńska | Ņņ | Ųų | Ьь |
---|---|---|---|
Wymowa (PL) | ng | ł | znak oznaczający zmiękczenie |
Ortografia[]
W języku Sebreńskim obowiązuje bardzo mało zasad ortograficznych, ponieważ zapis i wymowa w większości wypadków jest całkowicie zgodna. Wyjątek stanowi zasada tzn.jot klinowych, które się wymawia, lecz nie zapisuje się, jotą klinową jest jota, która oddziela dwie samogłoski, która pojawiły się obok siebie w wyniku odmiany. W takiej sytuacji druga z głosek zapisana zostanie jako samogłoska, lecz odczytana jako jota. np. "oe" czytamy "oje", jednak jak wyżej wspomniano, tylko w przypadku, gdy taka sytuacja zaistnieje w wyniku odmiany jakiegoś słowa
Gramatyka[]
Rzeczowniki[]
W języku Sebreńskim istnieją cztery rodzaje gramatyczne, w nawiasach podane końcówki, jakie posiadają słowa do nich należące:
- r.męski (kończy się na spółgłoskę) np. Äpak-Jabłko
- r.żeński (-a) np. Hamara-Chmura
- r.nijaki (-o) np. Xteklo-Okno
- r.abstrakcyjny (-u) np. Gramatýku-Gramatyka
Rzeczownik języka Sebreńskiego niezależnie od rodzaju w liczbie mnogiej przyjmuje końcówkę "-e", oprócz rodzaju abstrakcyjnego, który liczby tej nie posiada
- Äpak(Jabłko)-Äpake(Jabłka)
- Hamara(Chmura)-Hamarae(Chmury)
- Xteklo(Okno)-Xtekloe(Okna)
Odmiana przez przypadki[]
Język Sebręński odmienia się przez siedem przypadków gramatycznych: Mianownik, Dopełniacz, Celownik, Biernik, Narzędnik, Miejscownik i Ablatyw. Odmiana różni się w zależności od rodzaju i liczby rzeczownika, zaś w rodzaju abstrakcyjnym nie odmienia się wcale. Końcówki w odmianie przypadkowej zawsze są takie same w liczbie mnogiej, niezależnie od rodzaju.
przypadek | pytania | Äpak | Hamara | Xteklo | Äpake |
---|---|---|---|---|---|
Mianownik | Hto? Xo? | Äpak | Hamara | Xteklo | Äpake |
Dopełniacz | Hogo? Xego? | Äpaka | Hamary | Xtekla | Äpakek |
Celownik | Homu? Xemu? | Äpakovi | Hamare | Xteklu | Äpakom |
Biernik | Hogo? Xo? | Äpaka | Hamare | Xteklo | Äpaka |
Narzędnik | Z him? Z xym? | Äpakem | Hamarō | Xteklem | Äpakami |
Miejscownik | O him? O xym? | Äpaku | Hamare | Xteklu | Äpakah |
Ablatyw | Od hogo? Od xego? | Äpaka | Hamary | Xtekla | Äpakóv |
Czasowniki[]
Czasowniki języka Sebreńskiego w formie bezokolicznikowej posiadają końcówkę tь, odmieniają się przez:
- 4 czasy (teraźniejszy, przeszły, przyszły, alternatywny)
- 3 osoby
- 5 aspektów (niedokonany, pół-dokonany, dokonany, dokonany destrukcyjny i dokonany nakrywczy)
W języku Sebreńskim nie istnieją jednak tryby
Odmiana czasownika Isatь-Być
Teraźniejszy | Przeszły | Przyszły* | Alternatywny | |
---|---|---|---|---|
Ö | Isam | Żem Isaų | Isma | Bem Isaų |
Tý | Isax | Żex Isaų | Isxa | Bex Isaų |
Or/Ora/Oro | Isa | Isaų/Isaųa/Isaųo | Isa | Be Isaų/Isaųa/Isaųo |
Me | Isame | Żeme Isaųe | Ismae | Beme Isaųe |
Ve | Isaxe | Żexe Isaųe | Isxae | Bexe Isaųe |
Ore/Orae/Oroe | Isae | Isaųe/Isaųae/Isaųoe | Isae | Be Isaųe/Isaųae/Isaųoe |
*W przypadku każdego innego czasownika odmiana wygląda tak - Isma+forma bezokolicznik
W przypadku aspektów, stosuje się przedrostki:
- Żem Laų-Lałem
- Żem Nalaų-Nalałem
- Żem Rozlaų-Rozlałem
- Żem Velaų-Wylałem
- Żem Zalaų-Zalałem
Aspekty w języku Sebreńskim używane są w czasie przeszłym, przyszłym i alternatywnym
Przymiotniki i Przysłówki[]
Obie części mowy powstają w podobny sposób, tzn. poprzez wstawienie odpowiedniej końcówki zamiast ostatniej samogłoski (lub po prostu jej dodanie, gdy wyraz przekształcany kończy się spółgłoską)
Tak wyglądają przymiotniki i przysłówek utworzone od słowa Vidla-Jasność
- Vidlýj-Jasny
- Vidlýä-Jasna
- Vidlýö-Jasne
- Vidlýё-Jasne
- Vidlýöho-Jasno
Liczebniki[]
W języku Sebreńskim używany jest dwunastkowy system liczenia
Liczebniki podstawowe[]
- 1-Aö
- 2-Doï
- 3-Tori
- 4-Faro
- 5-Funo
- 6-Seö
- 7-Sevo
- 8-Aho
- 9-Nońo
- 10-Hen
- 11-Elve
- 12-Dika
- 13-Dikaö
- 14-Dikadoï
- 15-Dikatori
- 24-Doïdika
- 36-Toridika
- 48-Farodika
- 60-Funodika
- 72-Seödika
- 84-Sevodika
- 96-Ahodika
- 108-Nońodika
- 120-Hendika
- 132-Elvedika
- 144-Hes
- 1728-Thes
- 20736-Mil
- 248832-Mild
Liczebniki porządkowe tworzone są tak samo jak przymiotniki, którymi z gramatycznego punktu widzenia w języku Sebreńskim są.