Conlang Wiki
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 43: Linia 43:
 
** '''N n''' [n] (ណ ''na'', ន ''no'');
 
** '''N n''' [n] (ណ ''na'', ន ''no'');
 
** '''M m''' [m] (ម៉ ''ma'', ម ''mo'').
 
** '''M m''' [m] (ម៉ ''ma'', ម ''mo'').
  +
W piśmie khmerskim spółgłoski są rozdzielone według trzech grup: klasa pierwsza, klasa druga, oraz spółgłoski nosowe. Spółgłoski klasy pierwszej to te, które występują sylabami jako jeden znak wraz z samogłoską [ɑ]. Klasy drugiej to te, które występują z samogłoską [ɔ]. Grupa spółgłosek nosowych jest taka sama, jak ta wymieniona przy piśmie łacińskim, z tym że ណ ''na'' oraz ន ''no'' są traktowane osobno.
  +
===Znaki diakrytyczne spółgłosek===
  +
Specyficzną cechą pisma khmerskiego jest fakt, że każda spółgłoska występuje w swojej formie pełnej oraz diakrytycznej, umożliwiającej zapisanie zbitek spółgłoskowych, chociaż samo pismo jest [[abugida|abugidą]]. Poniżej przedstawiono je na przykładzie litery អ ''a'' (pełnej niezależnej samogłoski a).
  +
* '''Ka''' <font size="4">អ្ក</font> \\ '''Kha''' <font size="4">អ្ខ</font> \\ '''Ko''' <font size="4">អ្គ</font> \\ '''Kho''' <font size="4">អ្ឃ</font> \\ '''Ngo''' <font size="4">អ្ង</font>
  +
* '''Ca''' <font size="4">អ្ច</font> \\ '''Cha''' <font size="4">អ្ឆ</font> \\ '''Co''' <font size="4">អ្ជ</font> \\ '''Cho''' <font size="4">អ្ឈ</font> \\ '''Nho''' <font size="4">អ្ញ</font>
  +
* '''Da''' <font size="4">អ្ដ</font> \\ '''Dha''' <font size="4">អ្ឋ</font> \\ '''Do''' <font size="4">អ្ដ</font> \\ '''Dho''' <font size="4">អ្ឍ</font> \\ '''Na''' <font size="4">អ្ណ</font>
  +
* '''Ta''' <font size="4">អ្ត</font> \\ '''Tha''' <font size="4">អ្ថ</font> \\ '''To''' <font size="4">អ្ទ</font> \\ '''Tho''' <font size="4">អ្ធ</font> \\ '''No''' <font size="4">អ្ន</font>
  +
* '''Pa''' <font size="4">អ្ប៊</font> \\ '''Pha''' <font size="4">អ្ផ៊</font> \\ '''Po''' <font size="4">អ្ប៊</font> \\ '''Pho''' <font size="4">អ្ភ៊</font> \\ '''Mo''' <font size="4">អ្ម</font>
  +
* '''Ba''' <font size="4">អ្ប</font> \\ '''Bha''' <font size="4">អ្ផ</font> \\ '''Bo''' <font size="4">អ្ព</font> \\ '''Bho''' <font size="4">អ្ភ</font>
  +
* '''Sa''' <font size="4">អ្ស</font> \\ '''Ha''' <font size="4">អ្ហ</font>
  +
* '''Yo''' <font size="4">អ្យ</font> \\ '''Ro''' <font size="4">អ្រ</font> \\ '''Lo''' <font size="4">អ្ល</font> \\ '''Vo''' <font size="4">អ្វ</font>
  +
* '''La''' <font size="4">អ្ឡ</font> \\ '''ʔa''' <font size="4">អ្អ</font>
   
 
<!--
 
<!--
==Budowa słowa==
 
Słowa w akranie na ogół są jednosylabowe z możliwością zbitek spółgłoskowych, ale czasem zdarzają się i słowa dwusylabowe lub dłuższe.
 
 
==Status języka==
 
Akran jest obecnie najbardziej rozwijanym językiem wschodnio-brzmiącym tego autora, lecz nie posiada on specjalnego statusu. Dyskutuje się, czy zastąpi on nierozwijany już [[akiyng]] w grupie języków 3A. Na razie toczy się swoista batalia między językiem akran - imitującym jezyk khmerski - a innym językiem rodziny akran-songdai, [[songdai]], dość luźno imitującym język wietnamski.
 
 
==Rodziny językowe==
 
Warto porównać teksty w trzech językach, dwa z grup [[Kiyngi|kiyng]], oraz dwa z grupy akran-songdai:<br>
 
'''Tłumaczenie polskie'''
 
Idąc w siną dal nie zobaczył jej. Zdarzenie to pamiętał on do końca życia.
 
'''Język akiyng'''
 
대사이만다린나아콧빨랭。하엔나바링갓총뎄마。
 
''Dê saiman dálinnả ặ kòş bal ŗếng. Hadén nã bàlịng gaş çong dessmà.''<br>
 
'''Język hkiyng'''
 
 
'' ''<br>
 
'''Język akran'''
 
បៃមន កៃ លូកូន្ណា បិ គនេ ស្បោ​ ស្រៃ។ ហដេ ថេតក្នៃ ស ងស្ក ន សេដ្ម៉ ដន។
 
''Beymon key loakounna bi kone sbow srey. Hade jet-kney so ngask no sedma dan.''<br>
 
'''Język songdai'''
 
Bey món sạng bonú bỉ kọn daơ trịn. Xẻnh ngáng xou soi mạ sed mẩ dán.
 
 
 
==Spółgłoski==
 
==Spółgłoski==
 
[[grafika:akran.gif|thumb|right|Słowo "akran"]]
 
[[grafika:akran.gif|thumb|right|Słowo "akran"]]

Wersja z 12:43, 10 lip 2008

akran północny
បហសា អក្រ៉ន អតរ៉ា
bahasa akran atara
Utworzenie: RWHÔ w 2007 - 2008
Cel utworzenia: rekreacyjnie
Ilość mówiących (faktyczna) 1
Sposoby zapisu: khmerskie, łacińskie
Klasyfikacja: austronezyjski lub austroazjatycki
Lista conlangów
Pilcrow Ta strona może zawierać znaki Unicode.

Język akran północny (akr. បហសា អក្រ៉ន អតរ៉ា bahasa akran atara) - jeden z dwóch dialektów języka akran; należy do grupy 3N (trójki naśladowczej akiyng, akran, songdai); używa pisma łacińskiego lub kherskiego; naśladuje khmerski oraz języki austronezyjskie (np. indonezyjski).
Jest jednym z dwóch języków tego twórcy, które zapisuje się pismem khmerskim, jednak ten można transliterować. Są ze sobą blisko spokrewnione.

Siostrzaną wersją północnego akranu jest akran południowy.

Alfabet

Akran zapisuje się za pomocą pisma khmerskiego i rzadziej łacińskiego.

Spółgłoski

Spółgłoski dzielą się zazwyczaj na trzy grupy: samotne nie będące nosowymi, z przydechem, oraz nosowe. W ten sposób wyróżniamy:

  • zwykłe:
    • K k [k] (ក ka, គ ko);
    • C c [c] (ច ca, ជ co);
    • T t [t] (ត ta, ទ to);
    • D d [ɖ] (ដ da, ឌ do);
    • P p [p] (ប៊ pa, ព៊ po);
    • B b [ɓ] (ប ba, ព bo);
    • S s [s] (ស sa, ស់ so);
    • H h [x] (ហ ha, ហ់ ho);
    • Y y [j] (យ៉ ya, យ yo);
    • R r [r] (រ៉ ra, រ ro);
    • L l [l] (ឡ la, ល lo);
    • V v [v] (វ៉ va, វ vo).
  • aspirowane:
    • Kh kh [kʰ] (ខ kha, ឃ kho);
    • Ch ch [cʰ] (ឆ cha, ឈ cho);
    • Th th [tʰ] (ថ tha, ធ tho);
    • Dh dh [dʰ], [tʰ] (ឋ dha, ឍ dho);
    • Ph ph [pʰ] (ផ៊ pha, ភ៊ pho);
    • Bh bh [bʰ], [pʰ] (ផ bha, ភ bho);
  • nosowe:
    • Ng ng [ŋ] (ង៉ nga, ង ngo);
    • Nh nh [ɲ] (ញ៉ nha, ញ nho);
    • N n [n] (ណ na, ន no);
    • M m [m] (ម៉ ma, ម mo).

W piśmie khmerskim spółgłoski są rozdzielone według trzech grup: klasa pierwsza, klasa druga, oraz spółgłoski nosowe. Spółgłoski klasy pierwszej to te, które występują sylabami jako jeden znak wraz z samogłoską [ɑ]. Klasy drugiej to te, które występują z samogłoską [ɔ]. Grupa spółgłosek nosowych jest taka sama, jak ta wymieniona przy piśmie łacińskim, z tym że ណ na oraz ន no są traktowane osobno.

Znaki diakrytyczne spółgłosek

Specyficzną cechą pisma khmerskiego jest fakt, że każda spółgłoska występuje w swojej formie pełnej oraz diakrytycznej, umożliwiającej zapisanie zbitek spółgłoskowych, chociaż samo pismo jest abugidą. Poniżej przedstawiono je na przykładzie litery អ a (pełnej niezależnej samogłoski a).

  • Ka អ្ក \\ Kha អ្ខ \\ Ko អ្គ \\ Kho អ្ឃ \\ Ngo អ្ង
  • Ca អ្ច \\ Cha អ្ឆ \\ Co អ្ជ \\ Cho អ្ឈ \\ Nho អ្ញ
  • Da អ្ដ \\ Dha អ្ឋ \\ Do អ្ដ \\ Dho អ្ឍ \\ Na អ្ណ
  • Ta អ្ត \\ Tha អ្ថ \\ To អ្ទ \\ Tho អ្ធ \\ No អ្ន
  • Pa អ្ប៊ \\ Pha អ្ផ៊ \\ Po អ្ប៊ \\ Pho អ្ភ៊ \\ Mo អ្ម
  • Ba អ្ប \\ Bha អ្ផ \\ Bo អ្ព \\ Bho អ្ភ
  • Sa អ្ស \\ Ha អ្ហ
  • Yo អ្យ \\ Ro អ្រ \\ Lo អ្ល \\ Vo អ្វ
  • La អ្ឡ \\ ʔa អ្អ