Conlang Wiki
Advertisement
Język leocht w praktyce jest tym samym językiem. Różnice omówiono w oddzielnym artykule.
angielski
English
Utworzenie: Michał Pietrusiński w 2007
Cel utworzenia: używanie w alternatywnej historii i w conworldzie Ancora
Używany w (AHR): Australia
India
Kanada
Kraj Przylądkowy
RZPA
Septentria
Turks i Caicos
Zjednoczone Królestwo
Ilość mówiących (AHR) 979 000 000
Ilość mówiących (faktyczna) 2
Sposoby zapisu: alfabet łaciński
Typologia: SVO
okazyjnie SOV, VSO
Klasyfikacja: języki indo-europejskie
 germańskie
  zachodniogermańskie
   anglo-niderlandzkie
    anglo-fryzyjskie
     brytyjskie
      angielski
Status urzędowy
Język urzędowy (AHR): Australia
India
Kanada
Kraj Przylądkowy
RZPA
Septentria
Turks i Caicos
Zjednoczone Królestwo
Język pomocniczy (AHR): Liga Narodów
Unia Europejska
Wspólnota Anglofońska
Oficjalna regulacja: Królewska Rada Językowa
Kody
Conlanger–2 AR-44-lo
Przykład
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
Alle mensen sinen free and geleik geborn in wyrdhood and reȝten. Ði sinen begiven met unþerstand and gewiet and shoulen tilwaard onoðer in ðe goost af broðerhood acten.
Lista conlangów
Pilcrow Ta strona może zawierać znaki Unicode.

Język angielski (English sprech) należy do zachodniogermańskiej rodziny języków indoeuropejskich. Jest używany przez ok. 979 milionów ludzi na całym świecie, głównie w Zjednoczonym Królestwie i jego byłych koloniach. Jest blisko spokrewniony z innymi językami zachodniogermańskim (np. z fryzyjskim, niderlandzkim i niemieckim), dzieli również wiele cech z językami północnogermańskimi, które to wywarły nań wielki wpływ w początkach angielskiej historii. Angielski jest bezpośrednim potomkiem anglo-niderlandzkiego, języka, który dał początek także fryzyjskiemu i niderlandzkiemu. Standardowy angielski podlega regulacji ze strony Królewskiej Rady Językowej (Kinglige Sprechrat). Jest językiem urzędowym ośmiu państw, oraz językiem pomocniczym trzech organizacji międzynarodowych.

Angielska gramatyka dzieli wiele cech z niemiecką i niderlandzką, chociaż przeciwnie niż niderlandzka zachowała dość rozbudowaną morfologię, a przeciwnie niż niemiecka, pozwala na dość znaczną dowolność w szyku wyrazów. W języku formalnie rozróżnia się rodzaj męski i żeński, jednak uproszczenie rodzajników sprawiło, że rodzaje nie mają już większego znaczenia, podobnie jak w językach romańskich.

Klasyfikacja[]

Angielski jest językiem indo-europejskim należącym do zachodniogermańskiej gałęzi języków germańskich. Najwięcej wspólnych cech dzieli ze szkockim i irlandzkim, z którymi tworzy grupę języków brytyjskich. Bliskie pokrewieństwo angielskiego z fryzyjskim jest uwidocznone przez grupę języków anglo-fryzyjskich, która z kolei jest podgrupą języków anglo-niderlandzkich.

Wszystkie języki brytyjskie cechują się średnim stopniem wzajemnej zrozumiałości. Z irlandzkim współczynnik wzajemnego zrozumienia wynosi 42%, a ze szkockim 51%. Uwagę należy zwrócić na fakt, że języki te zostały sztucznie rozdzielone w początkach XVI wieku, po czym każdy podążył własną drogą rozwoju, będąc jednakże pod wpływem dwóch pozostałych.

Wybrane kognaty w wybranych językach germańskich
Angielski
English
Szkocki
Scotsch
Irlandzki
Eirisk
Fryzyjski
Frysk
Niderlandzki
Nederlands
Niemiecki
Deutsch
Norweski
Norsk
Szwedzki
Svenska
Pomorski
Pommärsk
apel aple aple apel appel Apfel eple äpple eple
book buuk boek boek boek Buch bok bok bok
dag dag daie dei dag Tag dag dag dag
golde geld goeld goud goud Gold gull guld gold
heed haad hooft holle hofd Haupt hoved huvud huved
old aud ald âld oud alt

Historia[]

Rozmieszczenie geograficzne[]

Dialekty[]

Fonologia[]

Słownictwo[]

Zapis[]

Gramatyka[]

Rodzajnik[]

Mimo formalnego rodzaju między rodzaje: męski (manlig) i żeński (wiflig), rodzajnik nie pozwala stwierdzić, jaki dane słowo ma rodzaj, w praktyce funkcjonując na zasadzie zaimka określającego. Rodzajniki określone i nieokreślone odmieniają się przez przypadki i liczby. Odmienione formy rodzajnika nieokreślonego są jednak bardzo rzadko używane.

Rodzajniki angielskie
Przypadek Określone Nieokreślone
m f pl m f
mianownik
nominativ
ðe ði on
dopełniacz
genitiv
ðes ones
celownik
akkusativ
ðen ði onen
biernik
dativ
ðer ðem oner

Rodzajnik określony stosowany jest z rzeczownikami o znaczeniu ogólnym, abstrakcyjnym, określeniami czasu, tytułami naukowymi i szlacheckimi, częściami ciała i garderoby, stronami świata, nazwami jezior, rzek i państw w liczbie mnogiej, a także gdy rzeczownik został wcześniej wspomniany w wypowiedzi.

Odmienione rodzajniki określone są cechą języka literackiego. W mowie potocznej ich końcówki są dołączane do rzeczowników:

  • book ðes sholer ↔ book sholers (książka [konkretnego] ucznia)

Odmienione rodzajniki nieokreślone są zastępowane konstrukcjami przyimek + rodzajnik w mianowniku:

  • book ones sholer ↔ book av on sholer (książka [któregoś] ucznia)

Rzeczownik[]

Przymiotnik i przysłówek[]

Czasownik[]

Angielskie czasowniki mogą być sklasyfikowane jako słabe, mocne, mieszane i nieregularne.

Odmiana w czasie teraźniejszym[]

Niemal wszystkie czasowniki, nawet część tych, które są nieregularne w innych czasach, odmieniają się w czasie teraźniejszym według następującego wzoru:

Zaim. Końcówka Przykład IPA Zaim. Końcówka Przykład IPA
ich -e make 'makə we -en maken 'makɛn
ðu -est makest 'makɛst je -en maken 'makɛn
hei, sei, het -eþ makeþ 'makɛθ þe -en maken 'makɛn

Czasowniki słabe[]

Słabe czasowniki to te, których formy czasu przeszłego tworzy się przez dodanie przyrostków -de, -te lub -de. Pierwsza końcówka używana jest z czasownikami, których temat kończy się dźwięczną spółgłoską, druga - na bezdźwięczną. Trzecia końcówka występuje z samogłoskami, a także ze spółgłoskami m, n, t, d, þ i ð.

  • workenich workte (pracować) – wym. /'wo:ɐktə/
  • borgenich borgde (chronić) – wym. /'bo:ɐgdə/
  • lernenich lernede (uczyć) – wym. /lɛ:ɐnɛdə/

Imiesłów czasu przeszłego powstaje przez dodanie przedrostka ge- do formy trzeciej osoby liczby pojedynczej czasu teraźniejszego. Czasowniki złożone otrzymują wrostek -ge- między swoimi częściami, a czasowniki zaczynające się od przedrostków ar-, be-, de-, en-, for-, ge-, mis-, om- i re-, a także te zakończone na -eren, mają identyczny imiesłów i formę trzeciej osoby czasu teraźniejszego. Zasady te w dużej mierze dotyczą także czasowników mocnych.

  • workengeworkeþ (pracować)
  • overlockenovergelockeþ (zatrzasnąć)
  • mistreetenmistreeteeþ (obrażać)
  • probeerenprobeereþ (próbować)

Czasowniki mocne[]

Czasowniki mocne tworzą formy czasów przeszłych za pomocą przegłosu. Istnieje siedem klas czasowników mocnych.

Klasa Zmiany Bezokolicznik Przeszły prosty Imiesłów przeszły Znaczenie
I /ai/ – /ɛː/ – /ɛ/ greipen greep gegrepen przerażać
II /oː/ – /o/ – /o/ shooten shot geshoten strzelać
III /i/ – /ɛ/ – /u/ binden bend gebunden łączyć
IV /ɛː/ – /o/ – /o/ streeken strok gestroken wzmacniać
V /i:/ – /a/ – /i:/ gieven gav gegieven dawać
VI /a/ – /u/ – /a/ graven gruv gegraven kopać
VII /ɛ/ – /i/ – /o/ helpen hilp geholpen pomagać

Zaimek[]

Składnia[]

Przykład[]

Zobacz też[]

Advertisement