Conlang Wiki
Nie masz konta?
Zarejestruj się
Zarejestruj się
w: Języki sztuczne

Zmiany: Język aulski

Powrót do strony
Edytuj
Nie podano opisu zmian
mNie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{język
  
{{język
 
| kolor = lightblue
  
| kolor = lightblue
−
| nazwa = aulū
 +
| nazwa = aùl:ú
−
| nazwa własna = aulū mai
 +
| nazwa własna = ni ʔaùl:úmaì
−
| twórca =
+
| twórca = [[Użytkownik:RWHÔ|RWHÔ]]
−
| rok = 2008-09
 +
| rok = 2008-10
−
| cel = rekreacyjnie [[Grafika:lol.gif]]<br /><del>- pomoc przy piśmie tajskim</del><br /> <del>- testy kompatybilności tajskiego z językami chińskimi</del><br /> <del>- język międzynarodowy</del><br /> <del>- dla pieniędzy</del><br /> <del>- rewolucja językowa</del><br /> <del>- język szyfrowy</del>
 +
| cel = rekreacyjnie [[Grafika:lol.gif]]<br /><del>- pomoc przy piśmie tajskim</del><br /> <del>- pomoc przy innych pismach</del><br><del>- testy kompatybilności tajskiego z językami chińskimi</del><br /> <del>- język międzynarodowy</del><br /> <del>- dla pieniędzy</del><br /> <del>- rewolucja językowa</del><br /> <del>- język szyfrowy</del>
 
| mówiący2 = 0
  
| mówiący2 = 0
 
| alfabet = ?
  
| alfabet = ?
Linia 14: Linia 14:
 
}}
  
}}
   
−
'''Język aulski''', '''aulu''' (au. aulū mai ['awluː 'mai]) to projekt opisywany jako "język-zabawka". Jest [[Conlanger:Języki|conlangiem]] apriorycznym, aglutynacyjnym, o szyku zdania domyślnie SVO.
 +
'''Język aulski''', '''aulu''' (au. ''Ni ʔaùl:úmaì'', z ''ʔaùl:ú'' - miękki) to wymarły projekt, "język-zabawka". Jest [[Conlanger:Języki|conlangiem]] apriorycznym, polisyntetycznym, o szyku zdania domyślnie SVO.
   
−
Celem projektu było opracowanie języka o delikatnej wymowie według oceny głosek i gramatyki języka [[Język ahtialański|ahtialańskiego]]. W nim dźwięki są podzielone na miękkie, tak zwane '''szlachetne''' (np. m, n, ɫ, j; szlachetne są wszystkie samogłoski), '''neutralne''' (k, v), '''wulgarne''' (głównie ħ) oraz mieszane (rr, s)<ref>[[Język ahtialański|ahtialański]] wyróżnia jeszcze tzw. świętą literę, czytaną jako [θ].</ref>.
 +
Celem projektu było opracowanie języka o delikatnej wymowie według oceny głosek i gramatyki języka [[Język ahtialański|ahtialańskiego]]. W nim dźwięki są podzielone na miękkie, obojętne i ostre. Założeniem aulskiego jest miękka, delikatna fonetyka i prosta, łatwa w nauce i korzystaniu gramatyka.
   
 
==Rozwój==
  
==Rozwój==
 
==Fonetyka i pismo==
  
==Fonetyka i pismo==
−
Nie jest do końca ustalony sposób zapisu tego języka. Pierwotnie miał być nim tajski<ref>Był też pomysł, by użyć pisma hebrajskiego.</ref>, lecz było to w chwili początkowej, gdy język miał służyć tylko i wyłącznie do nauki pisma tajskiego. Obecnie odchodzi się od tego zamiaru, jako że aulski sam w sobie niesie inne wartości. Nadal nie wiadomo jak go zapisać, wydaje się, że dobrym systemem jest [http://en.wikipedia.org/wiki/Sinhala_alphabet abugida syngaleska], ale ostatnio jest coraz mniej prawdopodobne, że będzie ona używana do zapisu tego języka.
 +
Nie jest do końca ustalony sposób zapisu tego języka. Pierwotnie miał być nim tajski<ref>Był też pomysł, by użyć pisma hebrajskiego.</ref>, lecz było to w chwili początkowej, gdy język miał służyć tylko i wyłącznie do nauki pisma tajskiego. Obecnie odchodzi się od tego zamiaru, jako że aulski sam w sobie niesie inne wartości. Nadal nie wiadomo jak go zapisać, wydaje się, że dobrym systemem jest [http://en.wikipedia.org/wiki/Sinhala_alphabet abugida syngaleska], ale ostatnio jest coraz mniej prawdopodobne, że będzie ona używana do zapisu tego języka. W testach rozważane jest obecnie pismo laotańskie, zmodyfikowane w sposób znoszący klasyfikację spółgłosek, wprowadzający oznaczenia tonów i zmieniający pismo z abugidy w alfabet. Na razie zrezygnowano z użycia jakichkolwiek pism poza łacińskim.
  +
−
===Pismo łacińskie===
  
  +
Pisma:
−
====Samogłoski====
  
  +
* tajskie: <font size="5">เอัาลูไม</font>
−
[a] a [aː] ā<br>
  
  +
* syngaleskie: <font size="5">ඖලූමඓ</font>
−
[e] e [eː] ē<br>
  
  +
* laotańskie: <font size="5">ເອົາຣູ໋ໄມ້</font>
−
[ə] ê [əː] ë<br>
  
  +
* khmerskie: <font size="5">អ៌ៅលូ៎ម៌ៃ</font>
−
[i] i [iː] ī<br>
  
  +
===Alfabet===
⚫
[o] o [oː] ō<br>
  
  +
Samogłoski: a :a, e :e, i :i, o :o, ö :ö, u :u, ü :ü. Trzy tony á [a˥], a [a˧˨], à [a˦˩]. Litera ö posiada swój wygląd wyłącznie przy tonie płaskim, w innych przypadkach litera wygląda albo ớ, albo ờ. Długie samogłoski powstają przez danie dwukropka przed literą (":◌"), np. ":a" to [aː]. Dyftongi: au, ai, ie, ae, uü. Spółgłoski: ʔ, k, g, p, b, t, d, c, j, y, w, v, s, h, l, m, n, ñ. Dwuznaki: ng. Kombinacje: hi [çi], yi [ɥi], ni lub ny- [ɲi]. ʔ jest literą bez rozróżnień wielkości, ponadto w elementach gramatycznych pomiędzy samogłoskami zamiast niego używa się apostrofu.
−
[u] u [uː] ū<br>
  
  +
−
====Spółgłoski====
  
  +
Wymowa poszczególnych liter:
−
[k] k [g] g ([ɣ]?)<br>
  
−
[p] p [b] b ([β] ?)<br>
 +
* [a] a [aː] :a
−
[t] t [d] d ([ð] ?)<br>
 +
* [e] e [eː] :e
−
[ʨ] c [d͡ʑ] j ([ʑ] ?)<br>
 +
* [i] i [iː] :i
  ⚫
* [o] o [oː] :o
−
[j] y<br>
  
  +
* [ɜ] ö [ɜː] :ö (można wymawiać równie dobrze [æ])
⚫
[ʋ] v<br>
  
  +
* [ɯ] u [ɯː] :u
−
[s] s<br>
  
  +
* [y] ü [yː] :ü
⚫
[h] h<br>
  
  +
* [c] c, [ɣ]~[ɦ] g, [β] b, [ð] d, [ɟ] j
⚫
[l] l [ɾ] r<br>
  
  ⚫
* [ʋ] v
−
[m] m [n] n [ɲ] nh [ŋ] ŋ<br>
  
  ⚫
* [h] h
−
[ʔ] - występuje tylko między samogłoskami (np. zapis ã odczytuje się [aʔa])
  
  +
* [◌̤] hh (samogłoska przed tym dwuznakiem jest wymawiana z głośniejszym wydechem, tzw. ''breathy voice'')
−
===Pismo syngaleskie===
  
  ⚫
* [ɾ] r
−
====Samogłoski====
  
−
[a] අ/- [aː] ආ/ා<br>
 +
* [ɲ] ñ, [ŋ] ng
  +
* [ʔ] ʔ oraz ' (apostrof)
−
[e] එ/ෙ [eː] ඒ/ේ<br>
  
  +
Apostrof jest też stosowany między spółgłoskami, gdy jest to konieczne dla rozróżnienia sensu (np. ng [ŋ], n'g [nɣ])
−
[ə] ඇ/ැ [əː] ඈ/ෑ<br>
  
  +
−
[i] ඉ/ි [iː] ඊ/ී<br>
  
−
[o] ඔ/ො [oː] ඕ/ෝ<br>
  
−
[u] උ/ු [uː] ඌ/ූ<br>
  
−
====Spółgłoski====
  
−
[k] ක [g] ග ([ɣ]?)<br>
  
−
[p] ප [b] බ ([β] ?)<br>
  
−
[t] ත [d] ද ([ð] ?)<br>
  
−
[ʨ] ච [d͡ʑ] ජ ([ʑ] ?)<br>
  
−
[j] ය<br>
  
−
[ʋ] ව<br>
  
−
[s] ස<br>
  
−
[h] හ<br>
  
−
[l] ල [ɾ] ර<br>
  
−
[m] ම [n] න [ɲ] ඤ [ŋ] ඞ<br>
  
−
[ʔ] -
  
 
==Gramatyka==
  
==Gramatyka==
−
Podstawowym szykiem zdania jest SVO.
 +
Podstawowym szykiem zdania jest SVO:
−
===Osoby i rodzaje gramatyczne===
 +
===Czasownik: osoby i rodzaje gramatyczne===
  +
Czasowniki nie posiadają własnej końcówki, w przeciwieństwie do języka ahtialańskiego, jednak tak jak on posiadają partykułę wykonawczą, ale w tym przypadku odmienną przez rodzaje: -an dla rodzaju męskiego i -nn:à dla żeńskiego. Tak więc:
−
1 osobę liczby pojedynczej oznacza się w zależności od rodzaju jako -an w rodzaju męskim i -nna w przypadku r. żeńskiego, 2 os. l. poj. analogicznie jako -aên w r. m. i -ahān w żeńskim, 3 os. l. poj. jest zawsze bezosobowa i brzmi -sen. W liczbie mnogiej nie ma rozróżnienia na rodzaje, ban ~tan dla 1 os., ban ~koŋ dla 2 os. "wy" zawierającego i ban ~nun dla "wy" wykluczającego. Forma 3 os. l. mn. jest taka sama jak w l. poj (-sen).
  
  +
: Ná iyá. - ''Ja jestem.''
−
===Czasowniki===
  
  +
: Ná'an súcoms:ùl. - ''Ja patrzę.'' (mężczyzna)
⚫
Czasowniki dzielą się na przede wszystkim trzy podstawowe grupy wyrazów, zależnie od końcówek: -rên, -kāl i -sūl, do których doklejane są kolejne formy w kolejności:
  
  +
: Nǘnn:à súcoms:ùl. - ''Ja patrzę.'' (kobieta)
⚫
: '''''rdzeń'''''-''końc.czasownika''-'''osoba'''-''czas''-'''formyzależne'''
  
  +
W 2 osobie liczby pojedynczej końcówki brzmią -áön dla rodzaju męskiego oraz -ah:an dla żeńskiego.
  +
: Kù'áön súcoms:ùl. - ''Ty, mężczyzna, patrzysz.''
  +
: Hanǜ'ah:an súcoms:ùl. - ''Ty, kobieta, patrzysz.''
  +
Trzecia osoba liczby pojedynczej jest bezrodzajowa i brzmi -sèn.
  +
: Wờsen súcoms:ùl. - ''On patrzy.''
  +
W liczbie mnogiej w ogóle nie ma rozróżnienia na rodzaje, stosuje się cyrkumfiksy bán-tan dla 1 os., bán-kong dla 2 os. zawierającej i bán-nung dla wykluczającej. Forma 3 os. l. mn. jest identyczna jak odpowiedniej w l. poj. (-sèn).
  +
: Bán'gémtan súcoms:ùl.- ''Patrzymy.''
  +
: Bánʔ:ùkong súcoms:ùl. - ''Patrzycie z nami.''
  +
: Bánrönung súcoms:ùl. - ''To wy patrzycie.''
  +
: ʔámsèn súcoms:ùl. - ''Patrzą.''
  +
===Grupy czasowników===
  ⚫
Czasowniki dzielą się na przede wszystkim trzy podstawowe grupy, nazywane: rèn, kàl i s:ùl (od najczęstszych zakończeń, aczkolwiek czasowniki w jęz. aulskim mogą się kończyć dowolnie), do których doklejane są kolejne formy w kolejności:
  ⚫
: '''''rdzeń'''''-''końc.czasownika''-'''osoba'''-''czas''-''aspekt''-'''formyzależne'''
 
Przykład:
  
Przykład:
−
: '''''sajom'''''-''sūl''-'''an'''-''hē'' -- sajomsūlanhē, ''patrzyłem''
 +
: '''''súcom'''''-''s:ùl''-'''an'''-''hö'' -- sajomsùlanhē, ''patrzyłem''
−
: '''''sajom'''''-''sūl''-'''an'''-''hē''-'''mūl''' -- sajomsūlanhēmūl, ''patrzyłem na''
 +
: '''''súcom'''''-''s:ùl''-'''an'''-''hö''-'''m:ul''' -- sajomsūlanhēmūl, ''patrzyłem na''
  +
Dzięki temu można złożyć polisyntetyczne słowo-zdanie:
⚫
Czasy są cztery: przyszły, teraźniejszy, przeszły i zaprzeszły. Końcówki brzmią odpowiednio ndok. -nī, dok. nĩ; ter. brak formy; -hē, dok. hẽ; ko, dok. kõ.
  
  +
: '''''Súcom'''s:ùl'''an'''höp:í'''m:ul'''wa.'' - Patrzyłem na nią.
  ⚫
Czasy są cztery: przyszły, teraźniejszy, przeszły i zaprzeszły. Końcówki brzmią odpowiednio przyszły ''-nie'', przeszły ''-hö'', zaprzeszły ''-váng''. Aspekty istnieją trzy: rozpoczęty ''-pí'', dokonany ''-làu'', nieokreślony nie ma oznaczenia.
 
==Przykładowe słowa==
  
==Przykładowe słowa==
−
* ja - ''nên''
 +
* ja (mężczyzna) - ''ná''
−
* ty - නි ''nhi''
 +
* ja (kobieta) - ''nǘ''
−
* on - මු ''mu''
 +
* ty (mężczyzna) - ''kù''
−
* ona - ලී ''lī''
 +
* ty (kobieta) - ''hanǜ''
−
* ono - හොම ''hom''
 +
* on - ''wờ''
−
* i (spójnik) - ව ''va''
 +
* ona - ''wa''
−
* jest - යා ''yā''
 +
* ono - ''h:óm''
−
* patrzeć - සජොම ''sajomsūl''
 +
* my - ''gém''
  +
* wy (zaw.) - ''ʔ:ù''
−
Przykładowe zdanie: «ලී යා කේ ව නිකේ සලම.» ''"Lī yā'kē, va nhi'kē salam."'' "Ona jest i ty się patrzysz."
  
  +
* wy (wykl.) - ''rö''
  +
* oni - ''ʔám''
  +
* i (spójnik) - ''yö'', ''yờ''
  +
* jest - ''iyà''
  +
* patrzeć - ''súcoms:ùl''
   
  +
==Patrz też==
−
<font size="5">«ලී යා කේ ව නිකේ සලම.»</font>
  
  +
* [[Słowniczek języka auluu]]
 
==Przypisy==
  
==Przypisy==
−
<references/>
 +
<small><references/></small>
  ⚫
[[Kategoria:Języki sztuczne|Aulski]]
−  
⚫
[[Kategoria:Języki sztuczne]]
  

Aktualna wersja na dzień 11:22, 28 wrz 2010

aùl:ú
ni ʔaùl:úmaì
Utworzenie: RWHÔ w 2008-10
Cel utworzenia: rekreacyjnie Lol
- pomoc przy piśmie tajskim
- pomoc przy innych pismach
- testy kompatybilności tajskiego z językami chińskimi
- język międzynarodowy
- dla pieniędzy
- rewolucja językowa
- język szyfrowy
Ilość mówiących (faktyczna) 0
Sposoby zapisu: ?
Typologia: b/d
Klasyfikacja: b/d
Lista conlangów
Pilcrow Ta strona może zawierać znaki Unicode.


Język aulski, aulu (au. Ni ʔaùl:úmaì, z ʔaùl:ú - miękki) to wymarły projekt, "język-zabawka". Jest conlangiem apriorycznym, polisyntetycznym, o szyku zdania domyślnie SVO.

Celem projektu było opracowanie języka o delikatnej wymowie według oceny głosek i gramatyki języka ahtialańskiego. W nim dźwięki są podzielone na miękkie, obojętne i ostre. Założeniem aulskiego jest miękka, delikatna fonetyka i prosta, łatwa w nauce i korzystaniu gramatyka.

Rozwój[]

Fonetyka i pismo[]

Nie jest do końca ustalony sposób zapisu tego języka. Pierwotnie miał być nim tajski[1], lecz było to w chwili początkowej, gdy język miał służyć tylko i wyłącznie do nauki pisma tajskiego. Obecnie odchodzi się od tego zamiaru, jako że aulski sam w sobie niesie inne wartości. Nadal nie wiadomo jak go zapisać, wydaje się, że dobrym systemem jest abugida syngaleska, ale ostatnio jest coraz mniej prawdopodobne, że będzie ona używana do zapisu tego języka. W testach rozważane jest obecnie pismo laotańskie, zmodyfikowane w sposób znoszący klasyfikację spółgłosek, wprowadzający oznaczenia tonów i zmieniający pismo z abugidy w alfabet. Na razie zrezygnowano z użycia jakichkolwiek pism poza łacińskim.

Pisma:

  • tajskie: เอัาลูไม
  • syngaleskie: ඖලූමඓ
  • laotańskie: ເອົາຣູ໋ໄມ້
  • khmerskie: អ៌ៅលូ៎ម៌ៃ

Alfabet[]

Samogłoski: a :a, e :e, i :i, o :o, ö :ö, u :u, ü :ü. Trzy tony á [a˥], a [a˧˨], à [a˦˩]. Litera ö posiada swój wygląd wyłącznie przy tonie płaskim, w innych przypadkach litera wygląda albo ớ, albo ờ. Długie samogłoski powstają przez danie dwukropka przed literą (":◌"), np. ":a" to [aː]. Dyftongi: au, ai, ie, ae, uü. Spółgłoski: ʔ, k, g, p, b, t, d, c, j, y, w, v, s, h, l, m, n, ñ. Dwuznaki: ng. Kombinacje: hi [çi], yi [ɥi], ni lub ny- [ɲi]. ʔ jest literą bez rozróżnień wielkości, ponadto w elementach gramatycznych pomiędzy samogłoskami zamiast niego używa się apostrofu.

Wymowa poszczególnych liter:

  • [a] a [aː] :a
  • [e] e [eː] :e
  • [i] i [iː] :i
  • [o] o [oː] :o
  • [ɜ] ö [ɜː] :ö (można wymawiać równie dobrze [æ])
  • [ɯ] u [ɯː] :u
  • [y] ü [yː] :ü
  • [c] c, [ɣ]~[ɦ] g, [β] b, [ð] d, [ɟ] j
  • [ʋ] v
  • [h] h
  • [◌̤] hh (samogłoska przed tym dwuznakiem jest wymawiana z głośniejszym wydechem, tzw. breathy voice)
  • [ɾ] r
  • [ɲ] ñ, [ŋ] ng
  • [ʔ] ʔ oraz ' (apostrof)

Apostrof jest też stosowany między spółgłoskami, gdy jest to konieczne dla rozróżnienia sensu (np. ng [ŋ], n'g [nɣ])

Gramatyka[]

Podstawowym szykiem zdania jest SVO:

Czasownik: osoby i rodzaje gramatyczne[]

Czasowniki nie posiadają własnej końcówki, w przeciwieństwie do języka ahtialańskiego, jednak tak jak on posiadają partykułę wykonawczą, ale w tym przypadku odmienną przez rodzaje: -an dla rodzaju męskiego i -nn:à dla żeńskiego. Tak więc:

Ná iyá. - Ja jestem.
Ná'an súcoms:ùl. - Ja patrzę. (mężczyzna)
Nǘnn:à súcoms:ùl. - Ja patrzę. (kobieta)

W 2 osobie liczby pojedynczej końcówki brzmią -áön dla rodzaju męskiego oraz -ah:an dla żeńskiego.

Kù'áön súcoms:ùl. - Ty, mężczyzna, patrzysz.
Hanǜ'ah:an súcoms:ùl. - Ty, kobieta, patrzysz.

Trzecia osoba liczby pojedynczej jest bezrodzajowa i brzmi -sèn.

Wờsen súcoms:ùl. - On patrzy.

W liczbie mnogiej w ogóle nie ma rozróżnienia na rodzaje, stosuje się cyrkumfiksy bán-tan dla 1 os., bán-kong dla 2 os. zawierającej i bán-nung dla wykluczającej. Forma 3 os. l. mn. jest identyczna jak odpowiedniej w l. poj. (-sèn).

Bán'gémtan súcoms:ùl.- Patrzymy.
Bánʔ:ùkong súcoms:ùl. - Patrzycie z nami.
Bánrönung súcoms:ùl. - To wy patrzycie.
ʔámsèn súcoms:ùl. - Patrzą.

Grupy czasowników[]

Czasowniki dzielą się na przede wszystkim trzy podstawowe grupy, nazywane: rèn, kàl i s:ùl (od najczęstszych zakończeń, aczkolwiek czasowniki w jęz. aulskim mogą się kończyć dowolnie), do których doklejane są kolejne formy w kolejności:

rdzeń-końc.czasownika-osoba-czas-aspekt-formyzależne

Przykład:

súcom-s:ùl-an-hö -- sajomsùlanhē, patrzyłem
súcom-s:ùl-an-hö-m:ul -- sajomsūlanhēmūl, patrzyłem na

Dzięki temu można złożyć polisyntetyczne słowo-zdanie:

Súcoms:ùlanhöp:ím:ulwa. - Patrzyłem na nią.

Czasy są cztery: przyszły, teraźniejszy, przeszły i zaprzeszły. Końcówki brzmią odpowiednio przyszły -nie, przeszły -hö, zaprzeszły -váng. Aspekty istnieją trzy: rozpoczęty -pí, dokonany -làu, nieokreślony nie ma oznaczenia.

Przykładowe słowa[]

  • ja (mężczyzna) - ná
  • ja (kobieta) - nǘ
  • ty (mężczyzna) - kù
  • ty (kobieta) - hanǜ
  • on - wờ
  • ona - wa
  • ono - h:óm
  • my - gém
  • wy (zaw.) - ʔ:ù
  • wy (wykl.) - rö
  • oni - ʔám
  • i (spójnik) - yö, yờ
  • jest - iyà
  • patrzeć - súcoms:ùl

Patrz też[]

Przypisy[]

  1. ↑ Był też pomysł, by użyć pisma hebrajskiego.
Treści społeczności są dostępne na podstawie licencji CC-BY-SA, o ile nie zaznaczono inaczej.