Język dwunastkowski.
Alfabet i wymowa
Język dwunastkowski zapisujemy alfabetem łacińskim. Język posiada 26 liter:
- a b d e f g ĝ h i j k l m n o p q r s t u v w x y z
Jak widać, nie posiada litery <c>.
W języku dwunastkowskim wymowa jest podobna do języka polskiego, za wyjątkiem:
- <g> czytamy jako dz, a <ĝ> jako g,
- <i> nie zmiękcza spółgłoski.
W języku dwunastkowskim zmiękczamy spółgłoski za pomocą ' (apostrofu), np. n + ' = n' = ń. Występują następujące dwuznaki:
- <ts> - c
- <sh> - sz
- <tsh> - cz
W razie niemożliwości zapisu <ĝ>, można użyć litery <c> lub dwuznaku <gh>.
Akcent w języku dwunastkowskim jest stały pod względem morfologicznym, pada zawsze na przedostatnią sylabę rdzenia.
Czasownik
Czasownik w języku dwunastkowskim odmienia się przez liczby, osoby, czasy i tryby.
W języku dwunastkowskim bezokoliczniki kończą się na -oh.
W języku dwunastkowskim występuje 9 czasów:
- zaprzeszły dokonany
- zaprzeszły niedokonany
- przeszły dokonany
- przeszły niedokonany
- teraźniejszy
- przyszły dokonany
- przyszły niedokonany
- zaprzyszły dokonany
- zaprzyszły niedokonany
Czasy proste
W języku dwunastkowskim czasami prostymi są czas teraźniejszy i czasy dokonane.
Odmiana czasu teraźniejszego (czasownik gonoh - isć):
l.poj | l. pd | l. mn | |
1 | gono | gonom | gonoba |
2 | gonose | gonor | gonoz |
3 | gonon | gondoz | gond |
Inne czasy proste tworzymy w bardzo prosty sposób - zamieniamy samogłoskę "o" na taką, jaką wymaga dany czas:
nazwa czasu | samogłoska |
teraźniejszy | o |
przeszły dokonany | a |
zaprzeszły dokonany | e |
przyszły dokonany | i |
zaprzyszły dokonany | u |
UWAGA! W 3 os. l. mn. w czasach innych niż teraźniejszy dodaje się literkę po literze d!
Imiesłowy
Imiesłowy tworzymy dając następujące końcówki:
typ imiesłowy | końcówka |
czynny dokonany | og |
czynny niedokonany | oz |
bierny dokonany | ont |
bierny niedoknany | orom |
Oczywiście należy pamiętać o prefiksach przymiotnika!
Samogłoska o odmiena się zależnie od czasu
Czasy złożone
Czasami złożonymi są czasy niedokonane. Składnia czasów niedokonanych :
czasownik idoh w odpowiednim czasie dokonanym + imiesłów czynny niedokonany bez prefiksu
np. idi gonoz - będę szedł
Rozkazy
Rozkazy tworzymy dodając partykułę oce przed czasownik w czasie przyszłym dokonanym, np. oce idise - idź
Strona bierna
Stronę bierną tworzymy w następujący sposób (czasy dokonane):
czasownik rocoh w odpowiednim czasie dokonanym + imiesłów bierny dokonany bez prefiksu
i czasy niedokonane:
czasownik idoh w odpowiednim czasie dokonanym + imiesłów bierny niedokonany bez prefiksu