m (malutka poprawka, na reszte nie patrzylem, potem spojrze) |
mNie podano opisu zmian |
||
(Nie pokazano 32 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | {{kod|3=pri.aht.mil}} |
||
+ | |||
+ | [[Plik:Miloahti.gif|thumb|right|200px|Flaga języka ahti mi - oparta na [[:Plik:Flagaahtialii.gif|fladze Ahtialii]], lecz z zielonym kolorem.]] |
||
+ | '''Język miłoahtialański''', '''ahti μ''', właśc. '''język ahtialański, wersja mi''' - język sztuczny będący jedną z odnóg [[język ahtialański|języka ahtialańskiego]], stworzony dla własnych celów przez [[user:milya0|Miłego]]. Wiele jego elementów pochodzi wprost z ahtialańskiego, ma również wspólne słownictwo, toteż [[user:RWHÔ|RWHÔ]] jest nazywany współtwórcą. |
||
+ | |||
+ | ''Ahti mi'' w żaden sposób nie jest samodzielnym językiem, odrębnym od języka ahtialańskiego. |
||
+ | |||
==Fonologia== |
==Fonologia== |
||
+ | Ahti mi zachował skomplikowanie fonetyczne po języku ahtialańskim, jednakże starano się ograniczyć liczbę fonemów marginalnych. |
||
− | Do fonologii nie mam większych uwag. Popieram [ɥy] → [yː], +[ð], +[ʢ], natomiast nie podoba mi się zmiana litery ġ. Zresztą ortografia jest dziwna i popracuję jeszcze nad nią. Minimum to ograniczenie do liter z zakresu Unikodu u+0021 do u+024f (dostępne w FontStrukcie). Pomyślę też nad bezdiakrytykówką. |
||
+ | ===Samogłoski=== |
||
+ | {| class="IPA" cellspacing="0px" cellpadding="0" style="text-align:center; background:transparent;" |
||
+ | |-style="text-align:center; font-size:smaller;" |
||
+ | |style="padding-bottom:3px;"| |
||
+ | |style="width: 60px;"|'''Przednie''' |
||
+ | |style="width: 60px; word-spacing: -.3em;"| |
||
+ | |style="width: 60px;"|'''Centralne''' |
||
+ | |style="width: 60px;word-spacing: -.3em;"| |
||
+ | |style="width: 60px;"|'''Tylne''' |
||
+ | |- |
||
+ | |style="height: 30px; font-size: smaller; text-align: right;"|'''Przymknięte''' |
||
+ | |rowspan="7" colspan="5" style="height: 210px;"|<div style="position: relative;">[[Image:Blank vowel trapezoid.png|300px]]<div style="background: transparent; position: absolute; top: 0px; left: 0px;"> |
||
+ | |||
+ | {|style="position: relative; width: 300px; height: 210px; text-align: center; background: transparent;" |
||
+ | |style="width: 300px; height: 210px; text-align: center; background: transparent; font-size: 120%;"| |
||
+ | <div style="position: absolute; left: 5%; width: 2.3em; top: 2%; background: white;"> |
||
+ | i • y</div> |
||
+ | <div style="position: absolute; left: 43%; width: 2.7em; top: 2%; background: white;"> |
||
+ | ''(ɨ)'' • ʉ</div> |
||
+ | <div style="position: absolute; left: 77%; width: 3.9em; top: 2%; background: white;">ɯ • u</div> |
||
+ | <div style="position: absolute; left: 16%; width: 2.7em; top: 30%; background: white;"> |
||
+ | ''(e)''</div> |
||
+ | <div style="position: absolute; left: 23%; width: 2.7em; top: 12%; background: white;"> |
||
+ | ''(ʏ)''</div> |
||
+ | <div style="position: absolute; left: 50%; width: 2.7em; top: 30%; background: white;"> |
||
+ | ɘ</div> |
||
+ | <div style="position: absolute; left: 84%; width: 2.7em; top: 30%; background: white;"> |
||
+ | ''(o)''</div> |
||
+ | <div style="position: absolute; left: 53%; width: 2.7em; top: 44%; background: white;"> |
||
+ | ''(ə)''</div> |
||
+ | <div style="position: absolute; left: 29%; width: 3em; top: 58%; background: white;"> |
||
+ | ɛ</div> |
||
+ | <div style="position: absolute; left: 84%; width: 2.7em; top: 58%; background: white;"> |
||
+ | ɔ</div> |
||
+ | <div style="position: absolute; left: 62%; width: 3em; top: 86%; background: white;"> |
||
+ | ä</div> |
||
+ | <div style="position: absolute; left: 83%; width: 3em; top: 86%; background: white;"> |
||
+ | ''(ɑ)''</div> |
||
+ | |} </div></div> |
||
+ | |- |
||
+ | |style="height: 30px; font-size: smaller; text-align: right;"|'''Prawie przymknięte''' |
||
+ | |- |
||
+ | |style="height: 30px; font-size: smaller; text-align: right;"|'''Półprzymknięte''' |
||
+ | |- |
||
+ | |style="height: 30px; font-size: smaller; text-align: right;"|'''Średnie''' |
||
+ | |- |
||
+ | |style="height: 30px; font-size: smaller; text-align: right;"|'''Półotwarte''' |
||
+ | |- |
||
+ | |style="height: 30px; font-size: smaller; text-align: right;"|'''Prawie otwarte''' |
||
+ | |- |
||
+ | |style="height: 30px; font-size: smaller; text-align: right;"|'''Otwarte''' |
||
+ | |} |
||
+ | |||
+ | Ahti mi ograniczył liczbę fonemów samogłoskowych z 12 do 9. |
||
+ | |||
+ | Samogłoski retrofleksyjne (fenomen języka ahtialańskiego) zostały zastąpione zwykłymi samogłoskami zaokrąglonymi. |
||
+ | |||
+ | ===Spółgłoski=== |
||
+ | {|class="wikitable" style="background: #f9f9f9; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;" border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" |
||
+ | !colspan=2| |
||
+ | !<small>Dwuwargowe</small> |
||
+ | !<small>Wargowo-<br/>zębowe</small> |
||
+ | !<small>Między-<br/>zębowe</small> |
||
+ | !<small>Zębowe</small> |
||
+ | !<small>Dziąsłowe<br/>/zadziąsłowe</small> |
||
+ | !<small>Podniebienne</small> |
||
+ | !<small>Welarne</small> |
||
+ | !<small>Języczkowe</small> |
||
+ | !<small>Nagłośniowe</small> |
||
+ | !<small>Krtaniowe</small> |
||
+ | |- align=center |
||
+ | !colspan=2|Nosowe |
||
+ | |{{IPA|m}} |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | |{{IPA|n}} |
||
+ | |{{IPA|ɲ}} |
||
+ | |{{IPA|ə̯̃ }} |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | |- align=center |
||
+ | !colspan=2|Zwarte |
||
+ | |{{IPA|p}} {{IPA|b}} |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | |{{IPA|t}} {{IPA|d}} |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | |{{IPA|k}} {{IPA|g}} |
||
+ | |{{IPA|q}} {{IPA|ɢ}}~{{IPA|ʛ}} |
||
+ | ! |
||
+ | |{{IPA|ʔ}} |
||
+ | |- align=center |
||
+ | !colspan=2|Afrykaty |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | |{{IPA|ʦ}} {{IPA|}} |
||
+ | |{{IPA|ʧ}} |
||
+ | |{{IPA|ʨ}} {{IPA|}} |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | |- align=center |
||
+ | !colspan=2|Szczelinowe |
||
+ | |''({{IPA|ɸ}})'' {{IPA|β}} |
||
+ | |{{IPA|f}} {{IPA|v}} |
||
+ | |{{IPA|θ}} {{IPA|ð}} |
||
+ | |{{IPA|s}} {{IPA|z}} |
||
+ | |{{IPA|ʃ}} |
||
+ | |{{IPA|ɕ}} ''({{IPA|ç}})'' ''({{IPA|ʝ}})'' |
||
+ | |''({{IPA|x}})'' {{IPA|ɣ}} |
||
+ | ! |
||
+ | |{{IPA|ʜ}} {{IPA|ʢ}} |
||
+ | |{{IPA|h}} ''({{IPA|ɦ}})'' |
||
+ | |- align=center |
||
+ | !colspan=2|Półsamogłoski |
||
+ | |{{IPA|w}} ''({{IPA|w̃}})'' |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | |{{IPA|j}} |
||
+ | ! |
||
+ | |{{IPA|ʁ}} |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | |- align=center |
||
+ | !colspan=2|Uderzeniowe |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | |{{IPA|ɾ}} |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | |- align=center |
||
+ | !colspan=2|Boczne |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | |''({{IPA|l}} {{IPA|ɫ}})'' |
||
+ | ! |
||
+ | |{{IPA|ɮ}} |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | ! |
||
+ | |- align=center |
||
+ | !colspan=2|Mlaski |
||
+ | |{{IPA|ʘ}} |
||
+ | | |
||
+ | | |
||
+ | |{{IPA|ǀ}} |
||
+ | |{{IPA|ǃ}} ''({{IPA|ǁ}})'' |
||
+ | | |
||
+ | | |
||
+ | |{{IPA|q’}}<ref>Fonetycznie nie jest to mlask, lecz ejektyw.</ref> |
||
+ | | |
||
+ | | |
||
+ | |} |
||
+ | |||
+ | Ze spółgłosek pozbyto się ejektywów. Pierwotnie miały zostać usunięte mlaski, jednak te zostały wskutek [[rasizm fonetyczny|osobistych upodobań autora]]. |
||
+ | |||
+ | Doszło także do wzmocnienia ''n fortis'' do ''nosowego hiatusu'' oznaczanego {{IPA|ə̯̃ }} i połączenia z substratem samogłosek nosowych (jak w: ''ahtiala'''nt''''', ''nudu'''nt''''', zapisywane: ''ahtialañ'', ''nuduñ''). |
||
==Alfabet== |
==Alfabet== |
||
+ | Alfabet łaciński jest oparty na piśmie ahtialańskim (pośrednio przez cyrylicę) i istnieje w dwóch formach: transliteracji i transkrypcji. Z założenia oba zapisy zawierają tylko litery z zakresów Unicode ''Basic Latin'', ''Latin-1 Supplement'', ''Latin Extended-A'' i ''Latin Extended-B'' (Unikod od 0000 do 024f). |
||
+ | |||
{| class="wikitable" |
{| class="wikitable" |
||
+ | !Ahtial. |
||
!Cyr. |
!Cyr. |
||
!Nazwa lit. |
!Nazwa lit. |
||
Linia 12: | Linia 193: | ||
!Transkr. |
!Transkr. |
||
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-a.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|А а |
| style="text-align: center;"|А а |
||
| style="text-align: center;"|аљфа |
| style="text-align: center;"|аљфа |
||
Linia 18: | Linia 200: | ||
| align="center"|''A a'' |
| align="center"|''A a'' |
||
| align="center"|A a |
| align="center"|A a |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|A a |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-ya.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Я я |
| style="text-align: center;"|Я я |
||
| style="text-align: center;"|я |
| style="text-align: center;"|я |
||
Linia 26: | Linia 209: | ||
| align="center"|''Ya ya'' |
| align="center"|''Ya ya'' |
||
| align="center"|Á á |
| align="center"|Á á |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Ya ya |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-ay.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ӓ ӓ |
| style="text-align: center;"|Ӓ ӓ |
||
| style="text-align: center;"|ӓ |
| style="text-align: center;"|ӓ |
||
Linia 34: | Linia 218: | ||
| align="center"|''Ay ay'' |
| align="center"|''Ay ay'' |
||
| align="center"|À à |
| align="center"|À à |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Ay ay |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-akva.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ӑ ӑ |
| style="text-align: center;"|Ӑ ӑ |
||
| style="text-align: center;"|аквад |
| style="text-align: center;"|аквад |
||
Linia 42: | Linia 227: | ||
| align="center"|''Ă ă'' |
| align="center"|''Ă ă'' |
||
| align="center"|Ă ă |
| align="center"|Ă ă |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Akva akva |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-b.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Б б |
| style="text-align: center;"|Б б |
||
| style="text-align: center;"|бєєта |
| style="text-align: center;"|бєєта |
||
Linia 50: | Linia 236: | ||
| align="center"|''B b'' |
| align="center"|''B b'' |
||
| align="center"|B b |
| align="center"|B b |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|B b |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-g.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Г г |
| style="text-align: center;"|Г г |
||
| style="text-align: center;"|гамма |
| style="text-align: center;"|гамма |
||
− | '' |
+ | ''gamma'' |
| align="center" class="ipa" |g |
| align="center" class="ipa" |g |
||
| align="center"|''G g'' |
| align="center"|''G g'' |
||
| align="center"|G g |
| align="center"|G g |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|G g |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-g-prim.png|x36px]] |
||
+ | | style="text-align: center;"|ГЬ гь |
||
+ | ! |
||
+ | | align="center" class="ipa" |ɢ |
||
+ | | align="center"|''Gʹ gʹ'' |
||
+ | | align="center"|G` g° |
||
+ | | align="center"|G' g' |
||
+ | |- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-gh.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ғ ғ |
| style="text-align: center;"|Ғ ғ |
||
| style="text-align: center;"|ғамма |
| style="text-align: center;"|ғамма |
||
− | '' |
+ | ''ġamma'' |
| align="center" class="ipa" |ɣ |
| align="center" class="ipa" |ɣ |
||
| align="center"|''Ġ ġ'' |
| align="center"|''Ġ ġ'' |
||
| align="center"|Ġ ġ |
| align="center"|Ġ ġ |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Ġ ġ |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-d.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Д д |
| style="text-align: center;"|Д д |
||
| style="text-align: center;"|дєљта |
| style="text-align: center;"|дєљта |
||
Linia 74: | Linia 271: | ||
| align="center"|''D d'' |
| align="center"|''D d'' |
||
| align="center"|D d |
| align="center"|D d |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|D d |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-dh.png|x36px]] |
||
+ | | style="text-align: center;"|Ҙ ҙ |
||
+ | | style="text-align: center;"|ҙао |
||
+ | ''ðao'' |
||
+ | | align="center" class="ipa" |ð |
||
+ | | align="center"|''Đ đ'' |
||
+ | | align="center"|Ð ð |
||
+ | | align="center"|Ð ð |
||
+ | |- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-e.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Є є |
| style="text-align: center;"|Є є |
||
| style="text-align: center;"|є ѱіљон |
| style="text-align: center;"|є ѱіљон |
||
Linia 82: | Linia 289: | ||
| align="center"|''E e'' |
| align="center"|''E e'' |
||
| align="center"|E e |
| align="center"|E e |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|E e |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-ye.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Е е |
| style="text-align: center;"|Е е |
||
| style="text-align: center;"|е |
| style="text-align: center;"|е |
||
Linia 90: | Linia 298: | ||
| align="center"|''Ye ye'' |
| align="center"|''Ye ye'' |
||
| align="center"|É é |
| align="center"|É é |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Ye ye |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-ey.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ё ё |
| style="text-align: center;"|Ё ё |
||
| style="text-align: center;"|ё |
| style="text-align: center;"|ё |
||
Linia 98: | Linia 307: | ||
| align="center"|''Ey ey'' |
| align="center"|''Ey ey'' |
||
| align="center"|È è |
| align="center"|È è |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Ey ey |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-z.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|З з |
| style="text-align: center;"|З з |
||
| style="text-align: center;"|зєта |
| style="text-align: center;"|зєта |
||
Linia 106: | Linia 316: | ||
| align="center"|''Z z'' |
| align="center"|''Z z'' |
||
| align="center"|Z z |
| align="center"|Z z |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Z z |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-c.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ц ц |
| style="text-align: center;"|Ц ц |
||
| style="text-align: center;"|цади |
| style="text-align: center;"|цади |
||
Linia 114: | Linia 325: | ||
| align="center"|''C c'' |
| align="center"|''C c'' |
||
| align="center"|C c |
| align="center"|C c |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|C c |
+ | |- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-c-prim.png|x36px]] |
||
+ | | style="text-align: center;"|ЦЪ цъ |
||
+ | ! |
||
+ | | align="center" class="ipa" |ǀ |
||
+ | | align="center"|''C’ c’'' |
||
+ | | align="center"|C' c´ |
||
+ | | align="center"|C' c' |
||
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-cj.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ћ ћ |
| style="text-align: center;"|Ћ ћ |
||
| style="text-align: center;"|ћад |
| style="text-align: center;"|ћад |
||
− | '' |
+ | ''ćad'' |
| align="center" class="ipa" |ʨ |
| align="center" class="ipa" |ʨ |
||
| align="center"|''Ċ ċ'' |
| align="center"|''Ċ ċ'' |
||
| align="center"|Ć ć |
| align="center"|Ć ć |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Ć ć |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-ch.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ч ч |
| style="text-align: center;"|Ч ч |
||
| style="text-align: center;"|чаљук |
| style="text-align: center;"|чаљук |
||
− | '' |
+ | ''čaluk'' |
| align="center" class="ipa" |ʧ |
| align="center" class="ipa" |ʧ |
||
| align="center"|''Ç ç'' |
| align="center"|''Ç ç'' |
||
| align="center"|Č č |
| align="center"|Č č |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Č č |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-ih.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|И и |
| style="text-align: center;"|И и |
||
| style="text-align: center;"|ита |
| style="text-align: center;"|ита |
||
Linia 138: | Linia 360: | ||
| align="center"|''Ī ī'' |
| align="center"|''Ī ī'' |
||
| align="center"|Ī ī |
| align="center"|Ī ī |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Ī ī |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-th.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ѳ ѳ |
| style="text-align: center;"|Ѳ ѳ |
||
| style="text-align: center;"|ѳєта |
| style="text-align: center;"|ѳєта |
||
− | '' |
+ | ''þeta'' |
| align="center" class="ipa" |θ |
| align="center" class="ipa" |θ |
||
| align="center"|''Ṭ ṭ'' |
| align="center"|''Ṭ ṭ'' |
||
| align="center"|Þ þ |
| align="center"|Þ þ |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Þ þ |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-i.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|І і |
| style="text-align: center;"|І і |
||
| style="text-align: center;"|і ота |
| style="text-align: center;"|і ота |
||
Linia 154: | Linia 378: | ||
| align="center"|''İ i'' |
| align="center"|''İ i'' |
||
| align="center"|I i |
| align="center"|I i |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|I i |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-j.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ј ј |
| style="text-align: center;"|Ј ј |
||
| style="text-align: center;"|јота |
| style="text-align: center;"|јота |
||
Linia 162: | Linia 387: | ||
| align="center"|''J j'' |
| align="center"|''J j'' |
||
| align="center"|J j |
| align="center"|J j |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|J j |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-k.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|К к |
| style="text-align: center;"|К к |
||
| style="text-align: center;"|кап҃а |
| style="text-align: center;"|кап҃а |
||
− | '' |
+ | ''kappa'' |
| align="center" class="ipa" |k |
| align="center" class="ipa" |k |
||
| align="center"|''K k'' |
| align="center"|''K k'' |
||
| align="center"|K k |
| align="center"|K k |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|K k |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-k-prim.png|x36px]] |
||
+ | | style="text-align: center;"|КЪ къ |
||
+ | ! |
||
+ | | align="center" class="ipa" |q’ |
||
+ | | align="center"|''K’ k’'' |
||
+ | | align="center"|K' k´ |
||
+ | | align="center"|K' k' |
||
+ | |- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-l.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Љ љ |
| style="text-align: center;"|Љ љ |
||
| style="text-align: center;"|љамда |
| style="text-align: center;"|љамда |
||
Linia 178: | Linia 413: | ||
| align="center"|''L l'' |
| align="center"|''L l'' |
||
| align="center"|L l |
| align="center"|L l |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|L l |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-l-prim.png|x36px]] |
||
+ | | style="text-align: center;"|ЉЪ љъ |
||
+ | ! |
||
+ | | align="center" class="ipa" |ǁ |
||
+ | | align="center"|''L’ l’'' |
||
+ | | align="center"|L' l´ |
||
+ | | align="center"|L' l' |
||
+ | |- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-wh.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Л л |
| style="text-align: center;"|Л л |
||
| style="text-align: center;"|ланік |
| style="text-align: center;"|ланік |
||
Linia 185: | Linia 429: | ||
| align="center" class="ipa" |w |
| align="center" class="ipa" |w |
||
| align="center"|''Ŭ ŭ'' |
| align="center"|''Ŭ ŭ'' |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Ŭ ŭ |
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Ŭ ŭ |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-w.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ж ж |
| style="text-align: center;"|Ж ж |
||
| style="text-align: center;"|жєҁу |
| style="text-align: center;"|жєҁу |
||
Linia 193: | Linia 438: | ||
| align="center" class="ipa" |v |
| align="center" class="ipa" |v |
||
| align="center"|''W w'' |
| align="center"|''W w'' |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|W w |
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|W w |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-kn.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ҝҝ |
| style="text-align: center;"|Ҝҝ |
||
| style="text-align: center;"|ҝаа |
| style="text-align: center;"|ҝаа |
||
− | '' |
+ | ''kñaa'' |
| align="center" class="ipa" |kⁿ |
| align="center" class="ipa" |kⁿ |
||
| align="center"|''Kn kn'' |
| align="center"|''Kn kn'' |
||
| align="center"|Ķ ķ |
| align="center"|Ķ ķ |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Kñ kñ |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-m.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|М м |
| style="text-align: center;"|М м |
||
| style="text-align: center;"|мы |
| style="text-align: center;"|мы |
||
− | '' |
+ | ''mî'' |
| align="center" class="ipa" |m |
| align="center" class="ipa" |m |
||
| align="center"|''M m'' |
| align="center"|''M m'' |
||
| align="center"|M m |
| align="center"|M m |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|M m |
+ | |- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-m-prim.png|x36px]] |
||
+ | | style="text-align: center;"|МЪ мъ |
||
+ | ! |
||
+ | | align="center" class="ipa"| ʘ |
||
+ | | align="center"|''Mʹ mʹ'' |
||
+ | | align="center"|M' m´ |
||
+ | | align="center"|M' m' |
||
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-oe.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ө ө |
| style="text-align: center;"|Ө ө |
||
| style="text-align: center;"|ө ѱіљон |
| style="text-align: center;"|ө ѱіљон |
||
Linia 217: | Linia 473: | ||
| align="center" class="ipa" |ɘ |
| align="center" class="ipa" |ɘ |
||
| align="center"|''Ö ö'' |
| align="center"|''Ö ö'' |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Ö ö |
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Ö ö |
|- |
|- |
||
+ | |rowspan=2|[[Plik:Ahtiglif-n.png|x36px]] |
||
− | | style="text-align: center;"|Н н |
||
+ | |rowspan=2 style="text-align: center;"|Н н |
||
| style="text-align: center;"|ны |
| style="text-align: center;"|ны |
||
− | '' |
+ | ''nî'' |
| align="center" class="ipa" |n |
| align="center" class="ipa" |n |
||
− | | align="center"|''N n'' |
+ | |rowspan=2 align="center"|''N n'' |
+ | |rowspan=2 align="center"|N n |
||
| align="center"|N n |
| align="center"|N n |
||
− | | align="center"| |
||
|- |
|- |
||
+ | | style="text-align: center;"|наа<br/>''ñaa'' |
||
+ | | align="center" class="ipa" |ə̯̃ |
||
+ | | align="center"|Ñ ñ |
||
+ | |- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-u.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|У у |
| style="text-align: center;"|У у |
||
| style="text-align: center;"|у ѱіљон |
| style="text-align: center;"|у ѱіљон |
||
Linia 234: | Linia 496: | ||
| align="center"|''U u'' |
| align="center"|''U u'' |
||
| align="center"|U u |
| align="center"|U u |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|U u |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-yu.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ю ю |
| style="text-align: center;"|Ю ю |
||
| style="text-align: center;"|ю |
| style="text-align: center;"|ю |
||
Linia 242: | Linia 505: | ||
| align="center"|''Yu yu'' |
| align="center"|''Yu yu'' |
||
| align="center"|Ú ú |
| align="center"|Ú ú |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Yu yu |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-uy.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ӱ ӱ |
| style="text-align: center;"|Ӱ ӱ |
||
| style="text-align: center;"|ӱ |
| style="text-align: center;"|ӱ |
||
Linia 250: | Linia 514: | ||
| align="center"|''Uy uy'' |
| align="center"|''Uy uy'' |
||
| align="center"|Ù ù |
| align="center"|Ù ù |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Uy uy |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-ks.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ѯ ѯ |
| style="text-align: center;"|Ѯ ѯ |
||
| style="text-align: center;"|ѯі |
| style="text-align: center;"|ѯі |
||
− | '' |
+ | ''ksi'' |
| align="center" class="ipa" |ks |
| align="center" class="ipa" |ks |
||
| align="center"|''X x'' |
| align="center"|''X x'' |
||
| align="center"|X x |
| align="center"|X x |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Ks ks |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-o.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|О о |
| style="text-align: center;"|О о |
||
| style="text-align: center;"|о микрон |
| style="text-align: center;"|о микрон |
||
Linia 266: | Linia 532: | ||
| align="center"|''O o'' |
| align="center"|''O o'' |
||
| align="center"|O o |
| align="center"|O o |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|O o |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-yo.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ω ω |
| style="text-align: center;"|Ω ω |
||
| style="text-align: center;"|ω |
| style="text-align: center;"|ω |
||
Linia 274: | Linia 541: | ||
| align="center"|''Yo yo'' |
| align="center"|''Yo yo'' |
||
| align="center"|Ó ó |
| align="center"|Ó ó |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Yo yo |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-oy.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ӧ ӧ |
| style="text-align: center;"|Ӧ ӧ |
||
| style="text-align: center;"|ӧ |
| style="text-align: center;"|ӧ |
||
Linia 282: | Linia 550: | ||
| align="center"|''Oy oy'' |
| align="center"|''Oy oy'' |
||
| align="center"|Ò ò |
| align="center"|Ò ò |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Oy oy |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-p.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|П п |
| style="text-align: center;"|П п |
||
| style="text-align: center;"|пі |
| style="text-align: center;"|пі |
||
Linia 290: | Linia 559: | ||
| align="center"|''P p'' |
| align="center"|''P p'' |
||
| align="center"|P p |
| align="center"|P p |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|P p |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-r.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Р р |
| style="text-align: center;"|Р р |
||
| style="text-align: center;"|ро |
| style="text-align: center;"|ро |
||
Linia 298: | Linia 568: | ||
| align="center"|''R r'' |
| align="center"|''R r'' |
||
| align="center"|R r |
| align="center"|R r |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|R r |
+ | |- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-rh.png|x36px]] |
||
+ | | style="text-align: center;"|Рх рх |
||
+ | ! |
||
+ | | align="center" class="ipa" |ʁ |
||
+ | | align="center"|''Rh rh'' |
||
+ | | align="center"|Rh rh |
||
+ | | align="center"|Rh rh |
||
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-ue.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ү ү |
| style="text-align: center;"|Ү ү |
||
| style="text-align: center;"|ү ѱіљон |
| style="text-align: center;"|ү ѱіљон |
||
Linia 306: | Linia 585: | ||
| align="center"|''Ü ü'' |
| align="center"|''Ü ü'' |
||
| align="center"|Ü ü |
| align="center"|Ü ü |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Ü ü |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-1h.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ұ ұ |
| style="text-align: center;"|Ұ ұ |
||
| style="text-align: center;"|ұ микрон |
| style="text-align: center;"|ұ микрон |
||
Linia 314: | Linia 594: | ||
| align="center"|''Ů ů'' |
| align="center"|''Ů ů'' |
||
| align="center"|Ů ů |
| align="center"|Ů ů |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Ů ů |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-s.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|S s |
| style="text-align: center;"|S s |
||
| style="text-align: center;"|sіғма |
| style="text-align: center;"|sіғма |
||
Linia 322: | Linia 603: | ||
| align="center"|''S s'' |
| align="center"|''S s'' |
||
| align="center"|S s |
| align="center"|S s |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|S s |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-sj.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Щ щ |
| style="text-align: center;"|Щ щ |
||
| style="text-align: center;"|щімода |
| style="text-align: center;"|щімода |
||
− | '' |
+ | ''śimoda'' |
| align="center" class="ipa" |ɕ |
| align="center" class="ipa" |ɕ |
||
| align="center"|''Ṡ ṡ'' |
| align="center"|''Ṡ ṡ'' |
||
| align="center"|Ś ś |
| align="center"|Ś ś |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Ś ś |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-sh.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ш ш |
| style="text-align: center;"|Ш ш |
||
| style="text-align: center;"|шан |
| style="text-align: center;"|шан |
||
− | '' |
+ | ''šan'' |
| align="center" class="ipa" |ʃ |
| align="center" class="ipa" |ʃ |
||
| align="center"|''Ş ş'' |
| align="center"|''Ş ş'' |
||
| align="center"|Š š |
| align="center"|Š š |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Š š |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-t.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Т т |
| style="text-align: center;"|Т т |
||
| style="text-align: center;"|тау |
| style="text-align: center;"|тау |
||
Linia 346: | Linia 630: | ||
| align="center"|''T t'' |
| align="center"|''T t'' |
||
| align="center"|T t |
| align="center"|T t |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|T t |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-t-prim.png|x36px]] |
||
+ | | style="text-align: center;"|ТЪ тъ |
||
+ | ! |
||
+ | | align="center" class="ipa" |ǃ |
||
+ | | align="center"|''T’ t’'' |
||
+ | | align="center"|T' t´ |
||
+ | | align="center"|T' t' |
||
+ | |- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-tn.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ԏ ԏ |
| style="text-align: center;"|Ԏ ԏ |
||
| style="text-align: center;"|ԏаа |
| style="text-align: center;"|ԏаа |
||
− | '' |
+ | ''tñaa'' |
| align="center" class="ipa" |tⁿ |
| align="center" class="ipa" |tⁿ |
||
| align="center"|''Tn tn'' |
| align="center"|''Tn tn'' |
||
| align="center"|Ţ ţ |
| align="center"|Ţ ţ |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Tñ tñ |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-v.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|В в |
| style="text-align: center;"|В в |
||
| style="text-align: center;"|вєрє |
| style="text-align: center;"|вєрє |
||
Linia 361: | Linia 655: | ||
| align="center" class="ipa" |β |
| align="center" class="ipa" |β |
||
| align="center"|''V v'' |
| align="center"|''V v'' |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|V v |
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|V v |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-1.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ы ы |
| style="text-align: center;"|Ы ы |
||
| style="text-align: center;"|ы ѱіљон |
| style="text-align: center;"|ы ѱіљон |
||
− | '' |
+ | ''î psilon'' |
| align="center" class="ipa" |ɨ |
| align="center" class="ipa" |ɨ |
||
| align="center"|''I ı'' |
| align="center"|''I ı'' |
||
| align="center"|Y y |
| align="center"|Y y |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Î î |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-y1.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ӳ ӳ |
| style="text-align: center;"|Ӳ ӳ |
||
| style="text-align: center;"|ӳ |
| style="text-align: center;"|ӳ |
||
− | '' |
+ | ''yî'' |
| align="center" class="ipa" |ʝɨ |
| align="center" class="ipa" |ʝɨ |
||
| align="center"|''Yı yı'' |
| align="center"|''Yı yı'' |
||
| align="center"|Ý ý |
| align="center"|Ý ý |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Yî yî |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-1y.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ӹ ӹ |
| style="text-align: center;"|Ӹ ӹ |
||
| style="text-align: center;"|ӹ |
| style="text-align: center;"|ӹ |
||
− | '' |
+ | ''îy'' |
| align="center" class="ipa" |ɨj |
| align="center" class="ipa" |ɨj |
||
| align="center"|''Iy ıy'' |
| align="center"|''Iy ıy'' |
||
| align="center"|Ÿ ÿ |
| align="center"|Ÿ ÿ |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Îy îy |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-pn.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ҧ ҧ |
| style="text-align: center;"|Ҧ ҧ |
||
| style="text-align: center;"|ҧаа |
| style="text-align: center;"|ҧаа |
||
− | '' |
+ | ''pñaa'' |
| align="center" class="ipa" |pⁿ |
| align="center" class="ipa" |pⁿ |
||
| align="center"|''Pn Pn'' |
| align="center"|''Pn Pn'' |
||
| align="center"|Ņ ņ |
| align="center"|Ņ ņ |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Pñ pñ |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-f.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ф ф |
| style="text-align: center;"|Ф ф |
||
| style="text-align: center;"|фі |
| style="text-align: center;"|фі |
||
Linia 402: | Linia 701: | ||
| align="center"|''F f'' |
| align="center"|''F f'' |
||
| align="center"|F f |
| align="center"|F f |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|F f |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-fn.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Һ һ |
| style="text-align: center;"|Һ һ |
||
| style="text-align: center;"|һаа |
| style="text-align: center;"|һаа |
||
− | '' |
+ | ''hñaa'' |
| align="center" class="ipa" |hⁿ |
| align="center" class="ipa" |hⁿ |
||
| align="center"|''Fn fn'' |
| align="center"|''Fn fn'' |
||
| align="center"|Ĥ ĥ |
| align="center"|Ĥ ĥ |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Hñ hñ |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-q.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ҁ ҁ |
| style="text-align: center;"|Ҁ ҁ |
||
| style="text-align: center;"|ҁан |
| style="text-align: center;"|ҁан |
||
''qan'' |
''qan'' |
||
− | | align="center" class="ipa" | |
+ | | align="center" class="ipa" |q |
| align="center"|''Q q'' |
| align="center"|''Q q'' |
||
| align="center"|Q q |
| align="center"|Q q |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Q q |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-x.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Х х |
| style="text-align: center;"|Х х |
||
| style="text-align: center;"|хі |
| style="text-align: center;"|хі |
||
Linia 426: | Linia 728: | ||
| align="center"|''H h'' |
| align="center"|''H h'' |
||
| align="center"|H h |
| align="center"|H h |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|H h |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-ps.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ѱ ѱ |
| style="text-align: center;"|Ѱ ѱ |
||
| style="text-align: center;"|ѱі |
| style="text-align: center;"|ѱі |
||
Linia 434: | Linia 737: | ||
| align="center"|''Ps ps'' |
| align="center"|''Ps ps'' |
||
| align="center"|Ş ş |
| align="center"|Ş ş |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Ps ps |
|- |
|- |
||
+ | |[[Plik:Ahtiglif-xh.png|x36px]] |
||
| style="text-align: center;"|Ҳ ҳ |
| style="text-align: center;"|Ҳ ҳ |
||
| style="text-align: center;"|ҳуа |
| style="text-align: center;"|ҳуа |
||
Linia 442: | Linia 746: | ||
| align="center"|''Ħ ħ'' |
| align="center"|''Ħ ħ'' |
||
| align="center"|Ħ ħ |
| align="center"|Ħ ħ |
||
− | | align="center"| |
+ | | align="center"|Ħ ħ |
− | |- |
||
− | | style="text-align: center;"|Ӻ ӻ |
||
− | | style="text-align: center;"| |
||
− | | align="center" class="ipa" |ʢ |
||
− | | align="center"|''Ǵ ǵ'' |
||
− | | align="center"|Ģ ģ |
||
− | | align="center"| |
||
− | |- |
||
− | | style="text-align: center;"|Ҙ ҙ |
||
− | | style="text-align: center;"| |
||
− | | align="center" class="ipa" |ð |
||
− | | align="center"|''Đ đ'' |
||
− | | align="center"|Ð ð |
||
− | | align="center"| |
||
|} |
|} |
||
+ | ==Rzeczownik== |
||
+ | Deklinacja w ahti mi była jedną z propozycji deklinacji języka ahtialańskiego. W dużej mierze opiera się ona na wartościach głosek wyrazu. Wartość można też zmienić odpowiednimi sufiksami - wartościownikami. |
||
+ | {| class=wikitable |
||
− | ==Koniugacja== |
||
+ | !wartość |
||
− | {| class="wikitable" |
||
+ | ! + <br/> pozytywna |
||
− | |+ıydo'''''vst''''' |
||
+ | ! - <br/> negatywna |
||
− | ! colspan="3"|Czas teraźniejszy |
||
+ | ! ^ <br/> podniosła |
||
+ | ! 0 <br/> nijaka |
||
|- |
|- |
||
+ | !spółgłoski |
||
− | !Os. |
||
+ | |[w], [l], [ɫ], [j], [ɥ], [m], [ɲ], [ɬ], [ʨ], [ɕ] |
||
− | !L. poj. |
||
+ | |[ʜ], [r], [g], [ʝ], [ɢ], [ʦ], [x] |
||
− | !L. mn. |
||
+ | |[r], [n͈], [z], [hs], [s], mlaski |
||
+ | |[k], [n], [f], [β], [d], [p], [q’], [ʕ] |
||
|- |
|- |
||
+ | !samogłoski |
||
− | !1. |
||
+ | |[ɛ], [ä], [ɔ], [u], |
||
− | |ıydo'''st''' |
||
+ | |[ɘ], [ɯ], [ʉ], [y], [i] |
||
− | |ıydo'''sti''' |
||
+ | |samogłoski długie, dyftongi, samogłoski poprzedzone [w] lub [?] |
||
+ | |[ɛ], [ɨ], [ɔ], [ɯ] |
||
|- |
|- |
||
+ | !wartościowniki |
||
− | !2. |
||
+ | | -īs, -paŭ, -pa |
||
− | |ıydo'''ri''' |
||
+ | | -ħe, -ħen |
||
− | |ıydo'''vs''' |
||
+ | | -raa, -rey |
||
+ | | -i, -ti |
||
+ | |} |
||
+ | |||
+ | W ahti mi występują cztery przypadki: mianownik, dopełniacz (pełni funkcję biernika), celownik i narzędnik. |
||
+ | |||
+ | {| class=wikitable |
||
+ | !colspan=2| deklinacja |
||
+ | !colspan=4| spółgłoskowa !!colspan=3| samogłoskowa !!colspan=5| wartościowa |
||
|- |
|- |
||
+ | !colspan=2| wartość |
||
− | !3. |
||
+ | ! + !! - !! ^ !! 0 !! + !! - !! ^ !!colspan=2| + !! - !! ^ !! 0 |
||
− | |ıydo'''s''' |
||
− | |ıydo'''rlıı''' |
||
|- |
|- |
||
+ | !rowspan=4| sg |
||
− | ! colspan="3"|Czas przeszły niedokonany |
||
+ | ! N |
||
+ | | - || - || - || - || - || - || - || -īs || -paŭ/-pa || -ħe/-ħen || -raa/-rey || -(t)i |
||
|- |
|- |
||
+ | ! G |
||
− | !Wsz. |
||
+ | | -ma || -ne || -na || -(o)n || -am- || -en- || -v- || īma || pya || ħene || raava || tivi |
||
− | | colspan="2"|ıydo'''''vst''art''' |
||
|- |
|- |
||
+ | ! D |
||
− | ! colspan="3"|Czas przeszły dokonany |
||
+ | | -lai || -re || -rai || -lan || -al- || -er- || -r- || īlai || pliya || ħere || raarai || tili |
||
|- |
|- |
||
+ | ! I |
||
− | !Wsz. |
||
+ | | -las || -ros || -ros || -(o)s || -as- || -os- || -s- || īlas || plas || ħeros || raara || tisi |
||
− | | colspan="2"|ıydo'''''vst''aran''' |
||
|- |
|- |
||
+ | !rowspan=4| pl |
||
− | ! colspan="3"|Czas przyszły |
||
+ | ! N |
||
+ | | -yu || -î || -î || -î || -yu || -î || -î || -īsyu || -pyu || -ħenî || -raî || -(t)î |
||
|- |
|- |
||
+ | ! G |
||
− | !Wsz. |
||
+ | | -mu || -nu || -nî || -mî || -amu || -enî || -vî || īmu || pyu || ħenu || raavî || tivî |
||
− | | colspan="2"|ıydo'''''vst''aak''' |
||
|- |
|- |
||
+ | ! D |
||
− | ! colspan="3"|Czas ogólny funkcyjny |
||
+ | | -lu || -ru || -rî || -lî || -alu || -erî || -rî || īlu || pliyu || ħeru || raarî || tilî |
||
|- |
|- |
||
+ | ! I |
||
− | !Wsz. |
||
+ | | -la || -rosu || -rosî || -sî || -asu || -osî || -sî || īla || pla || ħerosu || raasî || tisî |
||
− | | colspan="2"|ıydo'''''vst''oyd''' |
||
+ | |} |
||
+ | |||
+ | ===Deklinacja spółgłoskowa=== |
||
+ | Deklinacja wyrazów zakończonych spółgłoską jest oparta na sufiksach. Posiada cztery odmiany - w zależności od wartości. |
||
+ | |||
+ | {| class=wikitable |
||
+ | |+ przykład odmiany |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | !colspan=2|wartość |
+ | ! + !! - !! ^ !! 0 |
||
|- |
|- |
||
+ | !rowspan=4|sg |
||
− | !1. |
||
+ | ! N |
||
− | |ıydo'''st''aġan''''' |
||
+ | | tiŭ <br/> ''miesiąc'' || döömac <br/> ''prawo'' || zaar <br/> ''walka'' || pilik <br/> ''miejsce'' |
||
− | | colspan="2"|ıydo'''sti''ġan''''' |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | ! G |
+ | | tiŭ'''ma''' || döömac'''ne''' || zaar'''na''' || pilik'''on''' |
||
− | |ıydo'''ri''ġan''''' |
||
− | | colspan="2"|ıydo'''vs''aġan''''' |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | ! D |
+ | | tiŭ'''lai''' || döömac'''re''' || zaar'''rai''' || pilik'''lan''' |
||
− | |ıydo'''s''aġan''''' |
||
− | | colspan="2"|ıydo'''rlıı''ġan''''' |
||
|- |
|- |
||
+ | ! I |
||
− | ! colspan="3"|Tryb rozkazujący |
||
+ | | tiŭ'''las''' || döömac'''ros''' || zaar'''ros''' || pilik'''os''' |
||
|- |
|- |
||
+ | !rowspan=4|pl |
||
− | !Wsz. |
||
+ | ! N |
||
− | | colspan="2"|ıydo'''stis''' |
||
+ | | tiŭ'''yu''' || döömac'''î''' || zaar'''î''' || pilik'''î''' |
||
− | |} |
||
− | |||
− | |||
− | ==Deklinacja (wersja 1.3)== |
||
− | Podoba mi się układ mianownik+dopełniacz+celownik+narzędnik, myślę, że nad tym możemy poprzestać. |
||
− | |||
− | |||
− | ===Deklinacja spółgłoskowa=== |
||
− | Zostawiam moją propozycję deklinacji spółgłoskowej zmieniając biernik na narzędnik. |
||
− | #po [w], [l], [ɫ], [j], [ɥ], [m], [ɲ], [ɬ], [ʨ], [ɕ] |
||
− | #po [f], [β], [d], [t], [p], ejektywach |
||
− | #po [n͈], [z], [hs], [s], mlaskach |
||
− | #po [ʜ], [r], [g], [ʝ], [ɢ], [ʦ], [x] |
||
− | |||
− | {| class="wikitable" |
||
− | | rowspan="2"| |
||
− | ! colspan="4"|l. poj. |
||
− | ! colspan="4"|l. mn. |
||
|- |
|- |
||
+ | ! G |
||
− | !1.<br />+ |
||
+ | | tiŭ'''mu''' || döömac'''nu''' || zaar'''nî''' || pilik'''mî ''' |
||
− | !2.<br />0 |
||
− | !3.<br />^ |
||
− | !4.<br />- |
||
− | !1.<br />+ |
||
− | !2.<br />0 |
||
− | !3.<br />^ |
||
− | !4.<br />- |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | ! D |
+ | | tiŭ'''lu''' || döömac'''ru''' || zaar'''rî''' || pilik'''lî ''' |
||
− | | colspan="4" rowspan="1" style="text-align: center;"|''-'' |
||
− | |''-yu'' |
||
− | |''-ı'' |
||
− | |''-ı'' |
||
− | |''-ı'' |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | ! I |
+ | | tiŭ'''la''' || döömac'''rosu''' || zaar'''rosî''' || pilik'''sî ''' |
||
− | |''-ma'' |
||
− | |''-n'' |
||
− | |''-na'' |
||
− | |''-ne'' |
||
− | |''-mu'' |
||
− | |''-mı'' |
||
− | |''-nı'' |
||
− | |''-nu'' |
||
− | |- |
||
− | !D. |
||
− | |''-lai'' |
||
− | |''-lan'' |
||
− | |''-rai'' |
||
− | |''-re'' |
||
− | |''-lu'' |
||
− | |''-lı'' |
||
− | |''-rı'' |
||
− | |''-ru'' |
||
− | |- |
||
− | !I. |
||
− | |''-las'' |
||
− | |''-os'' |
||
− | |''-ros'' |
||
− | |''-ros'' |
||
− | |''-la'' |
||
− | |''-sı'' |
||
− | |''-rosı'' |
||
− | |''-rosu'' |
||
|} |
|} |
||
− | |||
− | Myślę też nad zastąpieniem wartościowników (''īs'', ''paŭ'' itd.) użyciem odpowiedniej deklinacji. |
||
===Deklinacja samogłoskowa=== |
===Deklinacja samogłoskowa=== |
||
+ | Rzeczowniki zakończone samogłoską odmieniają się za pomocą wrostków: |
||
− | Jak rozumiem, nad tym jest największy problem. Fleksja wymagałaby odjęcia samogłoski, co spowodowałoby wpływy spółgłosek. Efektem mogłyby być rozbudowane i nielogiczne, oparte w większości na fonetyce, paradygmaty. |
||
+ | {| class=wikitable |
||
− | To poniżej (nie sufiksy i nie prefiksy) pewnie też Cię nie usatysfakcjonuje, ale popróbować można: |
||
+ | |+ przykład odmiany |
||
− | {|class="wikitable" |
||
− | ! colspan="7"|I. |
||
|- |
|- |
||
+ | !colspan=2|wartość |
||
− | ! |
||
+ | ! + !! - !! ^ |
||
− | ! colspan="2"|Lize |
||
− | !Vüña |
||
− | !Lero |
||
− | !Hilu |
||
|- |
|- |
||
+ | !rowspan=4|sg |
||
− | !M |
||
+ | ! N |
||
− | | align="center" colspan="2" rowspan="1"|lize |
||
+ | | lize <br/> ''palec'' || heñů <br/> ''tron'' || niuŭa <br/> ''łuk'' |
||
− | | align="center"|vüña |
||
− | | align="center"|lero |
||
− | | align="center"|hilu |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | ! G |
+ | | liz'''am'''e || heñ'''en'''ů || niuŭa'''v'''a |
||
− | | align="center" colspan="2" rowspan="1"|liz'''am'''e |
||
− | | align="center"|vüñ'''am'''a |
||
− | | align="center"|ler'''am'''o |
||
− | | align="center"|hil'''am'''u |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | ! D |
+ | | liz'''al'''e || heñ'''er'''ů || niuŭa'''r'''a |
||
− | | align="center" colspan="2" rowspan="1"|liz'''al'''e |
||
− | | align="center"|vüñ'''al'''a |
||
− | | align="center"|ler'''al'''o |
||
− | | align="center"|hil'''al'''u |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | ! I |
+ | | liz'''as'''e || heñ'''os'''ů || niuŭa'''s'''a |
||
− | | align="center" colspan="2"|liz'''as'''e |
||
− | | align="center"|vüñ'''as'''a |
||
− | | align="center"|ler'''as'''o |
||
− | | align="center"|hil'''as'''u |
||
− | |} |
||
− | {|class="wikitable" |
||
− | ! colspan="7"|II. |
||
|- |
|- |
||
+ | !rowspan=4|pl |
||
− | ! |
||
+ | ! N |
||
− | ! colspan="2"|Henů |
||
+ | | liz'''yu''' || heñ'''î''' || niuŭ'''î''' |
||
− | !Nec’mi |
||
− | !Minı |
||
− | !Haarü |
||
− | !Alvö |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | ! G |
+ | | liz'''am'''u || heñ'''en'''î || niuŭa'''v'''î |
||
− | | align="center" colspan="2"|heñů |
||
− | | align="center"|nec’mi |
||
− | | align="center"|minı |
||
− | | align="center"|haarü |
||
− | | align="center"|alvö |
||
|- |
|- |
||
− | !D |
+ | ! D |
− | | |
+ | | liz'''al'''u || heñ'''er'''î || niuŭa'''r'''î |
− | | align="center"|nec’m'''en'''i |
||
− | | align="center"|min'''en'''ı |
||
− | | align="center"|haar'''en'''ü |
||
− | | align="center"|alv'''en'''ö |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | ! I |
− | | |
+ | | liz'''as'''u || heñ'''os'''î || niuŭa'''s'''î |
− | | align="center"|nec’m'''er'''i |
||
− | | align="center"|min'''er'''ı |
||
− | | align="center"|haar'''er'''ü |
||
− | | align="center"|alv'''er'''ö |
||
− | |- |
||
− | !N |
||
− | | align="center" colspan="2"|heñ'''os'''ů |
||
− | | align="center"|nec’m'''os'''i |
||
− | | align="center"|min'''os'''ı |
||
− | | align="center"|haar'''os'''ü |
||
− | | align="center"|alv'''os'''ö |
||
|} |
|} |
||
+ | |||
− | {|class="wikitable" |
||
+ | ===Deklinacja wartościowa=== |
||
− | ! colspan="7"|III. |
||
+ | W deklinacji wartościowej odmianie przez przypadki ulegają sufiksy wartościujące. W przypadkach zależnych są zapisywane oddzielnie od słowa. |
||
+ | |||
+ | {| class=wikitable |
||
+ | |+ przykład odmiany |
||
|- |
|- |
||
+ | !colspan=2|wartość |
||
− | ! |
||
+ | !colspan=2| + !!colspan=2| - !!colspan=2| ^ !!colspan=2| 0 |
||
− | ! colspan="2"|Staa |
||
− | !Růntee |
||
− | !Namoo |
||
− | !Tomınuu |
||
− | !Kıı |
||
|- |
|- |
||
+ | !rowspan=4|sg |
||
− | !M |
||
+ | ! N |
||
− | | align="center" colspan="2"|staa |
||
+ | | pilik'''īs''' || illa'''paŭ''' || pilik'''ħe''' || illa'''ħen''' || pilik'''raa''' || illa'''rey''' || pilik'''i''' || illa'''ti''' |
||
− | | align="center"|růntee |
||
− | | align="center"|namoo |
||
− | | align="center"|tomınuu |
||
− | | align="center"|kıı |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | ! G |
+ | | pilik '''īma''' || illa '''pya''' || pilik '''ħene''' || illa '''ħene''' || pilik '''raava''' || illa '''raava''' || pilik '''tivi''' || illa '''tivi''' |
||
− | | align="center" colspan="2"|staa'''v'''a |
||
− | | align="center"|růntee'''v'''e |
||
− | | align="center"|namoo'''v'''o |
||
− | | align="center"|tomınuu'''v'''u |
||
− | | align="center"|kıı'''v'''ı |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | ! D |
+ | | pilik '''īlai''' || illa '''pliya''' || pilik '''ħere''' || illa '''ħere''' || pilik '''raarai''' || illa '''raalav''' || pilik '''tili''' || illa '''tili''' |
||
− | | align="center" colspan="2"|staa'''r'''a |
||
− | | align="center"|růntee'''r'''e |
||
− | | align="center"|namoo'''r'''o |
||
− | | align="center"|tomınuu'''r'''u |
||
− | | align="center"|kıı'''r'''ı |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | ! I |
+ | | pilik '''īlas''' || illa '''plas''' || pilik '''ħeros''' || illa '''ħeros''' || pilik '''raara''' || illa '''raara''' || pilik '''tisi''' || illa '''tisi''' |
||
− | | align="center" colspan="2"|staa'''s'''a |
||
− | | align="center"|růntee'''s'''e |
||
− | | align="center"|namoo'''s'''o |
||
− | | align="center"|tomınuu'''s'''u |
||
− | | align="center"|kıı'''s'''ı |
||
− | |} |
||
− | {|class="wikitable" |
||
− | ! colspan="7"|IV. |
||
|- |
|- |
||
+ | !rowspan=4|pl |
||
− | ! |
||
+ | ! N |
||
− | !Söö |
||
+ | | pilik'''īsyu''' || illa'''pyu''' || pilik'''ħenî''' || illa'''ħenî''' || pilik'''raî''' || illa'''raî''' || pilik'''î''' || illa'''tî''' |
||
− | !Küünüü |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | ! G |
+ | | pilik '''īmu''' || illa '''pyu''' || pilik '''ħenu''' || illa '''ħenu''' || pilik '''raavî''' || illa '''raavî''' || pilik '''tivî''' || illa '''tivî''' |
||
− | | style="text-align: center;"|söö |
||
− | | style="text-align: center;"|küünüü |
||
|- |
|- |
||
− | !D |
+ | ! D |
+ | | pilik '''īlu''' || illa '''pliyu''' || pilik '''ħeru''' || illa '''ħeru''' || pilik '''raarî''' || illa '''raarî''' || pilik '''tilî''' || illa '''tilî''' |
||
− | | style="text-align: center;"|söö'''v'''ö |
||
− | | style="text-align: center;"|küünüü'''v'''ü |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | ! I |
+ | | pilik '''īla''' || illa '''pla''' || pilik '''ħerosu''' || illa '''ħerosu''' || pilik '''raasî''' || illa '''raasî''' || pilik '''tisî''' || illa '''tisî''' |
||
− | | style="text-align: center;"|söö'''r'''ö |
||
− | | style="text-align: center;"|küünüü'''r'''ü |
||
− | |- |
||
− | !N |
||
− | | style="text-align: center;"|söö'''s'''ö |
||
− | | style="text-align: center;"|küünüü'''s'''ü |
||
|} |
|} |
||
+ | |||
− | {|class="wikitable" |
||
+ | ==Przymiotnik== |
||
− | ! colspan="7"|V. |
||
+ | Przymiotnik tworzy się od rzeczownika poprzez końcówki: |
||
+ | * -(a)ñ - najczęstsza, neutralna końcówka |
||
+ | * -(a)su - głównie nazwy geograficzne i tam, gdzie pierwsza końcówka psułaby brzmienie |
||
+ | * -(e)dai - wszystkie nazwy języków |
||
+ | * -(om)kul - końcówka posesywna drugiego stopnia, nieodmienna |
||
+ | |||
+ | Sufiks ''-(om)kul'' podlega [[wikipedia:Case stacking|stertowaniu]], tworząc ''-(om)kulul'' w trzecim stopniu, ''-(om)kululul'' w czwartym itd., np. |
||
+ | * ''falia yu senatuk ksaiyakul öliakulul'' - siostra · męża · żony brata (brat ma żonę), w opozycji do: |
||
+ | * ''falia yu senatuk ksaiyakul öliakul'' - siostra · męża · żony i brata (żona i brat mają męża) |
||
+ | * ''falia yu senatuk ksaiyakul yu ölia'' - siostra · męża żony · i brata (mąż żony i brat mają siostrę). |
||
+ | |||
+ | Większość przymiotników odmienia się jak rzeczowniki. |
||
+ | |||
+ | ==Koniugacja== |
||
+ | : ''do uzupełnienia'' |
||
+ | {| class="wikitable" |
||
+ | |+ıydo'''''vst''''' |
||
+ | ! colspan="3"|Czas teraźniejszy |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | !Os. |
+ | !L. poj. |
||
− | !Niuŭa |
||
+ | !L. mn. |
||
− | !Üŭu |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | !1. |
+ | |ıydo'''st''' |
||
− | | style="text-align: center;"|niuŭa |
||
+ | |ıydo'''sti''' |
||
− | | style="text-align: center;"|üŭu |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | !2. |
+ | |ıydo'''ri''' |
||
− | | style="text-align: center;"|niuŭa'''v'''a |
||
+ | |ıydo'''vs''' |
||
− | | style="text-align: center;"|üŭu'''v'''u |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | !3. |
+ | |ıydo'''s''' |
||
− | | style="text-align: center;"|niuŭa'''r'''a |
||
+ | |ıydo'''rlıı''' |
||
− | | style="text-align: center;"|üŭu'''r'''u |
||
|- |
|- |
||
+ | ! colspan="3"|Czas przeszły niedokonany |
||
− | !N |
||
− | | style="text-align: center;"|niuŭa'''s'''a |
||
− | | style="text-align: center;"|üŭu'''s'''u |
||
− | |} |
||
− | {|class="wikitable" |
||
− | ! colspan="7"|VI. |
||
|- |
|- |
||
+ | !Wsz. |
||
− | !Przypadek |
||
− | + | | colspan="2"|ıydo'''''vst''art''' |
|
− | !Imenlae |
||
− | !Seifao |
||
− | !Dakadrai |
||
− | !Pantua |
||
|- |
|- |
||
+ | ! colspan="3"|Czas przeszły dokonany |
||
− | | align="center"|M |
||
− | | align="center" colspan="2"|korıa |
||
− | | align="center"|ımenlae |
||
− | | align="center"|seifao |
||
− | | align="center"|dakadrai |
||
− | | align="center"|pantua |
||
|- |
|- |
||
+ | !Wsz. |
||
− | | align="center"|D |
||
− | | |
+ | | colspan="2"|ıydo'''''vst''aran''' |
− | | align="center"|ımenlae'''v'''e |
||
− | | align="center"|seifao'''v'''o |
||
− | | align="center"|dakadrai'''v'''i |
||
− | | align="center"|pantua'''v'''a |
||
|- |
|- |
||
+ | ! colspan="3"|Czas przyszły |
||
− | | align="center"|C |
||
− | | align="center" colspan="2"|korıa'''r'''a |
||
− | | align="center"|ımenlae'''r'''e |
||
− | | align="center"|seifao'''r'''o |
||
− | | align="center"|dakadrai'''r'''i |
||
− | | align="center"|pantua'''r'''a |
||
|- |
|- |
||
+ | !Wsz. |
||
− | | align="center"|N |
||
− | | |
+ | | colspan="2"|ıydo'''''vst''aak''' |
− | | align="center"|ımenlae'''s'''e |
||
− | | align="center"|seifao'''s'''o |
||
− | | align="center"|dakadrai'''s'''i |
||
− | | align="center"|pantua'''s'''a |
||
− | |} |
||
− | {|class="wikitable" |
||
− | ! colspan="7"|VII. |
||
|- |
|- |
||
+ | ! colspan="3"|Czas ogólny funkcyjny |
||
− | ! |
||
− | !Ce-u |
||
− | !Lan-ua |
||
− | !Tiun-a |
||
|- |
|- |
||
+ | !Wsz. |
||
− | ! style="text-align: center;"|M |
||
+ | | colspan="2"|ıydo'''''vst''oyd''' |
||
− | | style="text-align: center;"|ce-u |
||
− | | style="text-align: center;"|lan-ua |
||
− | | align="center"|tiun-a |
||
|- |
|- |
||
+ | ! colspan="3"|Czas równoczesny |
||
− | ! style="text-align: center;"|D |
||
− | | style="text-align: center;"|ce-u'''v'''u |
||
− | | style="text-align: center;"|lan-ua'''v'''a |
||
− | | align="center"|tiun-a'''v'''a |
||
|- |
|- |
||
+ | !1. |
||
− | ! style="text-align: center;"|C |
||
+ | |ıydo'''st''aġan''''' |
||
− | | style="text-align: center;"|ce-u'''r'''u |
||
− | | |
+ | | colspan="2"|ıydo'''sti''ġan''''' |
− | | align="center"|tiun-a'''r'''a |
||
|- |
|- |
||
+ | !2. |
||
− | ! style="text-align: center;"|N |
||
+ | |ıydo'''ri''ġan''''' |
||
− | | style="text-align: center;"|ce-u'''s'''u |
||
− | | |
+ | | colspan="2"|ıydo'''vs''aġan''''' |
− | | align="center"|tiun-a'''s'''a |
||
− | |} |
||
− | |||
− | Stąd mamy zestaw analogiczny do spółgłoskowego: |
||
− | {| class="wikitable" |
||
− | | rowspan="2"| |
||
− | ! colspan="3"|l. poj. |
||
− | ! colspan="4"|l. mn. |
||
|- |
|- |
||
+ | !3. |
||
− | !I<br />+ |
||
+ | |ıydo'''s''aġan''''' |
||
− | !III<br />^ |
||
+ | | colspan="2"|ıydo'''rlıı''ġan''''' |
||
− | !II<br />- |
||
− | !I<br />+ |
||
− | !III<br />^ |
||
− | !II<br />- |
||
|- |
|- |
||
+ | ! colspan="3"|Tryb rozkazujący |
||
− | !N. |
||
− | | colspan="3" style="text-align: center;"|''-'' |
||
− | |''-yu'' |
||
− | |''-ı'' |
||
− | |''-ı'' |
||
− | |- |
||
− | !G. |
||
− | |''-am-'' |
||
− | |''-v-'' |
||
− | |''-en-'' |
||
− | |''-amu'' |
||
− | |''-vı'' |
||
− | |''-enı'' |
||
− | |- |
||
− | !D. |
||
− | |''-al-'' |
||
− | |''-r-'' |
||
− | |''-er-'' |
||
− | |''-alu'' |
||
− | |''-rı'' |
||
− | |''-erı'' |
||
|- |
|- |
||
− | ! |
+ | !Wsz. |
+ | | colspan="2"|ıydo'''stis''' |
||
− | |''-as-'' |
||
− | |''-s-'' |
||
− | |''-os-'' |
||
− | |''-asu'' |
||
− | |''-sı'' |
||
− | |''-osı'' |
||
|} |
|} |
||
− | ==Deklinacja (wersja 2.2)== |
||
− | Druga wersja deklinacji opiera się na przedrostkach dodawanych do rzeczowników. |
||
− | ===Dopełniacz=== |
||
− | Mamy system pięcioprzypadkowy (mianownik, dopełniacz, celownik, narzędnik, wołacz), gdzie biernik to praktycznie to samo, co dopełniacz - różni się konstrukcją. Dopełniacz konstruowany tworzymy nadal konstrukcją z przyimkiem ''yu''. |
||
− | |||
− | Tym samym dopełniacz-biernik jest formą podstawową i słownikową (mi to wygląda ergatywno, ale co tam). Dopełniacz odpowiada proponowanemu przypadkowi ''bet''. |
||
− | |||
− | {{cytat|współgra z czasownikami inwazyjnymi (część z nich jest nieintuicyjna dla uczących się, np. inwazyjne jest "patrzeć", jak gdyby chodziło o "obsceniczne wpatrywanie się") i czyniącymi obiekt podległymi (zazwyczaj wtedy słowo jest poprzedzone przez "yu"}} |
||
− | |||
− | {{cytat|'''Najlepszym rozwiązaniem byłby synkretyczny przypadek obejmujący dopełniacz i biernik''', bo w ahtialańskim z rozróżnieniem funkcji tych dwóch rzeczy jest krucho.}} |
||
− | ===Mianownik=== |
||
− | Mianownik jest oznaczany i sygnalizuje klasę (rodzaj) rzeczownika. Odpowiada proponowanemu przypadkowi ''alef''. |
||
− | |||
− | {{cytat|Określa przedmioty i osoby takimi, jakie są, mówi gdzie co się znajduje}} |
||
− | *f- (prefiks neutralny, dodawany do nazw mężczyzn, osób, przedmiotów) |
||
− | *h- (prefiks żeński, dodawany do nazw kobiet, imion i słów typowo kobiecych) |
||
− | *ñ- (prefiks honoryfikatywny, dodawany do nazw miejsc, miast i zjawisk) |
||
− | *x- (zamieniane z początkowym "s", np. seifao -> xeifao) |
||
− | *fn- (zamieniane z początkowym "f" lub "ñ", np. fůr -> fnůr) |
||
− | ===Celownik=== |
||
− | {{cytat|służy do wskazywania celu czynności, a więc na ogół odpowiada na pytanie "komu? czemu?", ale i "w kogo? dla kogo? przez kogo? do kogo? od kogo?", także w kontekstach takich jak: "zjeść coś komu", czyli zjeść posiłek przygotowany przez kogo}} |
||
− | |||
− | {{cytat|Określa, komu bądź czemu coś zrobiono (dano, zamontowano), z jakim celem, z przyimkiem ''ya'' określa sposób (uderzył mocno '''jak wół'''), bardzo często za jego zgodą lub wiedzą}} |
||
− | |||
− | Celownik jest tworzony przedrostkiem "an-". |
||
− | ===Narzędnik=== |
||
− | {{cytat|Wtedy może dobrze byłoby pomyśleć nad przypadkiem obejmującym nasz Narzędnik i Miejscownik, albo przynajmniej Narzędnik.}} |
||
+ | ==Przypisy== |
||
− | {{cytat|DALET (spełnia funkcje narzędnika): |
||
+ | <references/> |
||
− | *Z POMOCĄ CZEGO? Nie dotyczy ludzi, określa czym zrobiono jakąś czynność.}} |
||
+ | [[Kategoria:Języki sztuczne a priori]] |
||
− | Narzędnik jest tworzony przedrostkiem "ho-". |
||
+ | [[Kategoria:języki związane z ahtialańskim]] |
||
− | ===Wołacz=== |
||
− | Mam wątpliwości, czyby wołacz miał również przedrostek (nawet anbopadzki miał końcówkę). To jeszcze kwestia do przedyskutowania. |
Aktualna wersja na dzień 11:04, 26 sie 2010
Kody | |
---|---|
Conlanger–3 | pri.aht.mil |
Język miłoahtialański, ahti μ, właśc. język ahtialański, wersja mi - język sztuczny będący jedną z odnóg języka ahtialańskiego, stworzony dla własnych celów przez Miłego. Wiele jego elementów pochodzi wprost z ahtialańskiego, ma również wspólne słownictwo, toteż RWHÔ jest nazywany współtwórcą.
Ahti mi w żaden sposób nie jest samodzielnym językiem, odrębnym od języka ahtialańskiego.
Fonologia[]
Ahti mi zachował skomplikowanie fonetyczne po języku ahtialańskim, jednakże starano się ograniczyć liczbę fonemów marginalnych.
Samogłoski[]
Przednie | Centralne | Tylne | |||
Przymknięte | |||||
Prawie przymknięte | |||||
Półprzymknięte | |||||
Średnie | |||||
Półotwarte | |||||
Prawie otwarte | |||||
Otwarte |
Ahti mi ograniczył liczbę fonemów samogłoskowych z 12 do 9.
Samogłoski retrofleksyjne (fenomen języka ahtialańskiego) zostały zastąpione zwykłymi samogłoskami zaokrąglonymi.
Spółgłoski[]
Dwuwargowe | Wargowo- zębowe |
Między- zębowe |
Zębowe | Dziąsłowe /zadziąsłowe |
Podniebienne | Welarne | Języczkowe | Nagłośniowe | Krtaniowe | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nosowe | m | n | ɲ | ə̯̃ | |||||||
Zwarte | p b | t d | k g | q ɢ~ʛ | ʔ | ||||||
Afrykaty | ʦ | ʧ | ʨ | ||||||||
Szczelinowe | (ɸ) β | f v | θ ð | s z | ʃ | ɕ (ç) (ʝ) | (x) ɣ | ʜ ʢ | h (ɦ) | ||
Półsamogłoski | w (w̃) | j | ʁ | ||||||||
Uderzeniowe | ɾ | ||||||||||
Boczne | (l ɫ) | ɮ | |||||||||
Mlaski | ʘ | ǀ | ǃ (ǁ) | q’[1] |
Ze spółgłosek pozbyto się ejektywów. Pierwotnie miały zostać usunięte mlaski, jednak te zostały wskutek osobistych upodobań autora.
Doszło także do wzmocnienia n fortis do nosowego hiatusu oznaczanego ə̯̃ i połączenia z substratem samogłosek nosowych (jak w: ahtialant, nudunt, zapisywane: ahtialañ, nuduñ).
Alfabet[]
Alfabet łaciński jest oparty na piśmie ahtialańskim (pośrednio przez cyrylicę) i istnieje w dwóch formach: transliteracji i transkrypcji. Z założenia oba zapisy zawierają tylko litery z zakresów Unicode Basic Latin, Latin-1 Supplement, Latin Extended-A i Latin Extended-B (Unikod od 0000 do 024f).
Rzeczownik[]
Deklinacja w ahti mi była jedną z propozycji deklinacji języka ahtialańskiego. W dużej mierze opiera się ona na wartościach głosek wyrazu. Wartość można też zmienić odpowiednimi sufiksami - wartościownikami.
wartość | + pozytywna |
- negatywna |
^ podniosła |
0 nijaka |
---|---|---|---|---|
spółgłoski | [w], [l], [ɫ], [j], [ɥ], [m], [ɲ], [ɬ], [ʨ], [ɕ] | [ʜ], [r], [g], [ʝ], [ɢ], [ʦ], [x] | [r], [n͈], [z], [hs], [s], mlaski | [k], [n], [f], [β], [d], [p], [q’], [ʕ] |
samogłoski | [ɛ], [ä], [ɔ], [u], | [ɘ], [ɯ], [ʉ], [y], [i] | samogłoski długie, dyftongi, samogłoski poprzedzone [w] lub [?] | [ɛ], [ɨ], [ɔ], [ɯ] |
wartościowniki | -īs, -paŭ, -pa | -ħe, -ħen | -raa, -rey | -i, -ti |
W ahti mi występują cztery przypadki: mianownik, dopełniacz (pełni funkcję biernika), celownik i narzędnik.
deklinacja | spółgłoskowa | samogłoskowa | wartościowa | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
wartość | + | - | ^ | 0 | + | - | ^ | + | - | ^ | 0 | ||
sg | N | - | - | - | - | - | - | - | -īs | -paŭ/-pa | -ħe/-ħen | -raa/-rey | -(t)i |
G | -ma | -ne | -na | -(o)n | -am- | -en- | -v- | īma | pya | ħene | raava | tivi | |
D | -lai | -re | -rai | -lan | -al- | -er- | -r- | īlai | pliya | ħere | raarai | tili | |
I | -las | -ros | -ros | -(o)s | -as- | -os- | -s- | īlas | plas | ħeros | raara | tisi | |
pl | N | -yu | -î | -î | -î | -yu | -î | -î | -īsyu | -pyu | -ħenî | -raî | -(t)î |
G | -mu | -nu | -nî | -mî | -amu | -enî | -vî | īmu | pyu | ħenu | raavî | tivî | |
D | -lu | -ru | -rî | -lî | -alu | -erî | -rî | īlu | pliyu | ħeru | raarî | tilî | |
I | -la | -rosu | -rosî | -sî | -asu | -osî | -sî | īla | pla | ħerosu | raasî | tisî |
Deklinacja spółgłoskowa[]
Deklinacja wyrazów zakończonych spółgłoską jest oparta na sufiksach. Posiada cztery odmiany - w zależności od wartości.
wartość | + | - | ^ | 0 | |
---|---|---|---|---|---|
sg | N | tiŭ miesiąc |
döömac prawo |
zaar walka |
pilik miejsce |
G | tiŭma | döömacne | zaarna | pilikon | |
D | tiŭlai | döömacre | zaarrai | piliklan | |
I | tiŭlas | döömacros | zaarros | pilikos | |
pl | N | tiŭyu | döömacî | zaarî | pilikî |
G | tiŭmu | döömacnu | zaarnî | pilikmî | |
D | tiŭlu | döömacru | zaarrî | piliklî | |
I | tiŭla | döömacrosu | zaarrosî | piliksî |
Deklinacja samogłoskowa[]
Rzeczowniki zakończone samogłoską odmieniają się za pomocą wrostków:
wartość | + | - | ^ | |
---|---|---|---|---|
sg | N | lize palec |
heñů tron |
niuŭa łuk |
G | lizame | heñenů | niuŭava | |
D | lizale | heñerů | niuŭara | |
I | lizase | heñosů | niuŭasa | |
pl | N | lizyu | heñî | niuŭî |
G | lizamu | heñenî | niuŭavî | |
D | lizalu | heñerî | niuŭarî | |
I | lizasu | heñosî | niuŭasî |
Deklinacja wartościowa[]
W deklinacji wartościowej odmianie przez przypadki ulegają sufiksy wartościujące. W przypadkach zależnych są zapisywane oddzielnie od słowa.
wartość | + | - | ^ | 0 | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
sg | N | pilikīs | illapaŭ | pilikħe | illaħen | pilikraa | illarey | piliki | illati |
G | pilik īma | illa pya | pilik ħene | illa ħene | pilik raava | illa raava | pilik tivi | illa tivi | |
D | pilik īlai | illa pliya | pilik ħere | illa ħere | pilik raarai | illa raalav | pilik tili | illa tili | |
I | pilik īlas | illa plas | pilik ħeros | illa ħeros | pilik raara | illa raara | pilik tisi | illa tisi | |
pl | N | pilikīsyu | illapyu | pilikħenî | illaħenî | pilikraî | illaraî | pilikî | illatî |
G | pilik īmu | illa pyu | pilik ħenu | illa ħenu | pilik raavî | illa raavî | pilik tivî | illa tivî | |
D | pilik īlu | illa pliyu | pilik ħeru | illa ħeru | pilik raarî | illa raarî | pilik tilî | illa tilî | |
I | pilik īla | illa pla | pilik ħerosu | illa ħerosu | pilik raasî | illa raasî | pilik tisî | illa tisî |
Przymiotnik[]
Przymiotnik tworzy się od rzeczownika poprzez końcówki:
- -(a)ñ - najczęstsza, neutralna końcówka
- -(a)su - głównie nazwy geograficzne i tam, gdzie pierwsza końcówka psułaby brzmienie
- -(e)dai - wszystkie nazwy języków
- -(om)kul - końcówka posesywna drugiego stopnia, nieodmienna
Sufiks -(om)kul podlega stertowaniu, tworząc -(om)kulul w trzecim stopniu, -(om)kululul w czwartym itd., np.
- falia yu senatuk ksaiyakul öliakulul - siostra · męża · żony brata (brat ma żonę), w opozycji do:
- falia yu senatuk ksaiyakul öliakul - siostra · męża · żony i brata (żona i brat mają męża)
- falia yu senatuk ksaiyakul yu ölia - siostra · męża żony · i brata (mąż żony i brat mają siostrę).
Większość przymiotników odmienia się jak rzeczowniki.
Koniugacja[]
- do uzupełnienia
Czas teraźniejszy | |||
---|---|---|---|
Os. | L. poj. | L. mn. | |
1. | ıydost | ıydosti | |
2. | ıydori | ıydovs | |
3. | ıydos | ıydorlıı | |
Czas przeszły niedokonany | |||
Wsz. | ıydovstart | ||
Czas przeszły dokonany | |||
Wsz. | ıydovstaran | ||
Czas przyszły | |||
Wsz. | ıydovstaak | ||
Czas ogólny funkcyjny | |||
Wsz. | ıydovstoyd | ||
Czas równoczesny | |||
1. | ıydostaġan | ıydostiġan | |
2. | ıydoriġan | ıydovsaġan | |
3. | ıydosaġan | ıydorlııġan | |
Tryb rozkazujący | |||
Wsz. | ıydostis |
Przypisy[]
- ↑ Fonetycznie nie jest to mlask, lecz ejektyw.