rowański erlëkerleitę hu | |
---|---|
Sposoby zapisu: | zmodyfikowany łaciński, sylabariusz |
Faktycznie | |
Utworzenie: | Hapana Mtu w 2009 |
W świecie Gruszek Na Wierzbie | |
Używany w (Gruszki Na Wierzbie): | Rowania |
Kody | |
Conlanger–3 | gnw.row.hm |
Lista conlangów | |
Język rowański (row. erlëkerleitę hu [ɛɾɛq.ɛ̃ɾɛĩtɛ̃ χu]) to język którym posługują się Rowanki.
Fonetyka[]
Akcent[]
Pada zawsze na pierwszą sylabę. Każdy wyraz (nawet klasyfikator) jest osobno akcentowany.
Spółgłoski[]
Tam, gdzie podane są dwie głoski, pierwsza jest wariantem podstawowym, druga możliwym alofonem.
- zwarte: k [q, k] t [t] p [p]
- zwarte labializowane: kl [qʷ, kʷ] tl [tʷ] pl [pʷ]
- szczelinowe: h [χ, x] s [ʃ, s] f [ɸ, f]
- szczelinowe labializowane: hl [χʷ, xʷ] sl [ʃʷ, sʷ]
- drżące: r [ʀ] z [r] v [ʙ]
- uderzeniowe: rl [ɾ]
- półotwarte: zl [ɹ]
- nosowe: g [ŋ] n [n] m [m]
Spółgłoski nosowe występują tylko na początku morfemu. Ponadto na styku morfemów pojawiają się jako „uśmierzacz rozziewu” nienotowane [w] [j] [ʔ].
Samogłoski[]
- a [ɒ, ɑ] u [u, o] e [ɛ, æ] i [i, ɨ]
wszystkie samogłoski mają też wersje nosowe
Dyftongi[]
- au [ɒu] ua [oɒ] ei [ɛi, ei] ie [iɛ, eɛ]
wszystkie dyftongi mają też wersje nosowe
Harmonia samogłoskowa[]
W języku rowańskim obowiązują jednocześnie dwa typy harmonii samogłoskowej - harmonia miejsca artykulacji (przednie/tylne) oraz harmonia nosowa. Harmonia działa wstecz!
- a/u/au/ua
- ą/ų/aų/uą
- e/i/ei/ie
- ę/į/eį/ię
Wyraz z samogłoskami nosowymi poznajemy po ogonku przy ostatniej samogłosce (erleitę „Rowanek” [ɛ̃ɾɛĩtɛ̃]). Jeżeli w wyrazie złożonym złamana zostanie harmonia nosowa i przed członem nosowym pojawi się człon nienosowy, to nad ostatnią samogłoską członu nienosowego stawiamy dierezę.
Nazwy własne[]
Ortografia łacińska dla rowańskiego nie używa dużych liter dla nazw własnych. Można je oznaczać 'biorąc w takie nawiasy'. Wiąże się to z faktem, że w piśmie Rowanków nie ma odpowiedników małych i wielkich liter, nazwy własne zaś - jeśli w ogóle chce się je wyróżnić - otacza się ramką.
Czasowniki[]
W odmianie czasowników nieprzechodnich obowiązuje schemat prefiks osoby+prefiks czasu+rdzeń. Wykonawca występuje w absolutywie (forma słownikowa, bez prefiksu). Zaimki można pomijać.
W zdaniu przechodnim wykonawca stoi w ergatywie (prefiks ka,ke), obiekt jest w absolutywie, zaś czasownik uzgadnia się do obu tych elementów, przyjmując kolejno prefiks obiektu, prefiks wykonawcy i prefiks czasu. Prefiks wykonawcy zakończony na -a,-e traci ostatnią samogłoskę, jeżeli następny element zaczyna się samogłoską.
Negacja czasowników nieprzechodnich polega na zamienieniu kolejności prefiksu czasu i osoby. Negacja czasownika przechodniego odbywa się przez przestawienie prefiksu czasu przed prefiks obiektu.
Rzeczowniki[]
Mnogość rzeczowników oznacza się opcjonalnie przez podwojenie klasyfikatora.
Klasy[]
Jest ich (na chwilę obecną) sześć. Każdy rzeczownik przynależy do jednej z klas. Klasę poznajemy po klasyfikatorze, który stoi po rzeczowniku i po wszystkich jego przydawkach (np. przymiotnikach, przydawce dzierżawczej).
Po rzeczownikach określanych liczebnikiem nie stawia się klasyfikatorów.
Liczebniki[]
System liczebników u Rowanków bazuje na czwórce i dwunastce.
- 1 ras
- 2 uą
- 3 ber
- 4 sa
- 5 rassa (1+4)
- 6 uąsa (2+4)
- 7 bersa (3+4)
- 8 sasa (4+4)
- 9 rassasa (1+4+4)
- 10 uąsasa (2+4+4)
- 11 bersasa (3+4+4)
- 12 puhų
- 13 räspuhų (1+12)
- 14 uąpuhų (2+12)
- 23 bersasäpuhų (3+4+4+12)
- 24 puhųuą (12x2)
- 25 räspuhųuą (1+12x2)
- 36 puhųber (12x3)
- 48 puhųsa (12x4)
- 60 puhųrassa (12x(1+4))
- 132 puhųbersasa (12x(3+4+4))
- 143 bersasäpuhųbersasa (3+4+4+12x(3+4+4))
- 144 mauka
- 1728 ezlevę
- 2009 rassäpuhųbersasamaukäezlevę (1+4+12x(3+4+4)+144+1728)