Język serbski - język literacki wywiedziony z języka serbo-chorwackiego i oparty na dialekcie sztokawskim; należy do rodziny języków południowosłowiańskich. W tym języku występuje 10 samogłosek (a e o i u, występuje iloczas[1]) oraz 25 spółgłosek.
Fonetyka[]
Miejsca artykulacji są takie same jak w j. polskim:
- warga dolna (spółgłoski dwuwargowe, wargowo-zębowe)
- wewnętrzna część górnej wargi (spółgłoski dwuwargowe)
- górne zęby (spółgłoski wargowo-zębowe, językowo-zębowe)
- dziąsła (spółgłoski dziąsłowe)
- przestrzeń za dziąsłami (spółgłoski zadziąsłowe)
- przednia część języka (spółgłoski dziąsłowe, zadziąsłowe)
- środkowa i tylna część języka (spółgłoski podniebienne, tylnojęzykowe)
- podniebienie twarde (spółgłoski podniebienne)
- podniebienie miękkie (spółgłoski tylnojęzykowe)
- krtań (źródło dżwięczności)
Fonologia[]
| Spółgłoski | dwuwargowe | dziąsłowe | zadziąsłowe | podniebienne | welarne | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| nosowe | /m/ m • м |
/n/ n • н |
/ɲ/ nj • њ |
|||||||
| zwarte | /p/ p • п |
/b/ b • б |
/t/ t • т |
/d/ d • д |
/k/ k • к |
/ɡ/ g • г | ||||
| afrykaty | /ts/ c • ц |
/tʃ/ č • ч |
/dʒ/ dž • џ |
/tɕ/ ć • ћ |
/dʑ/ đ • ђ |
|||||
| szczelinowe | /f/ f • ф |
/s/ s • с |
/z/ z • з |
/ʃ/ š • ш |
/ʒ/ ž • ж |
/sʲ/[2] ś • с́ |
/zʲ/[2] ź • з́ |
/x/ h • х | ||
| aproksymanty | /ʋ/ v • в |
/j/ j • ј |
||||||||
| boczne | /l/ l • л |
/ʎ/ lj • љ |
||||||||
| drżąca | /r/ r • р |
|||||||||
Alfabet[]
Serbski bazuje na dwóch alfabetach: cyrylicy i łacince.
Upodobnienia[]
Upodobnienie to zmiana sposobu wymówienia głoski pod wpływem głoski sąsiedniej, może być fakultatywne lub obligatoryjne, nie zachodzi wewnątrz morfemu i na jego granicach.
- /s z/ przed /ʃ tʃ tɕ dʒ dʑ/ przechodzi w [ʃ ʒ] - upodobnienie pod względem miejsca artykulacji[3]
- np. s ćebetom [ʃ tɕebetom]
Akcent[]
- długi opadający i rosnący
- krótki opadający i rosnący
Dystrybucja[]
- akcenty opadające występują tylko na pierwszej sylabie wyrazu (wyjątek stanowią wyrazy pochodzenia obcego)
- wyrazy jednosylabowe mają wyłącznie akcenty opadające
- akcent nie może być przenoszony na enklitykę
- ostatnie sylaby wyrazu nie mogą być akcentowane
- akcent rosnący nie występuje na ostatniej sylabie wyrazu, ani na ostatniej sylabie przed enklityką
Kolejność enkliktyk[]
- a) forma pytajna "li"
- b) enklityki czasownikowe z wyjątkiem "je"
- c) forma zaimkowa w celowniku
- d) forma zaimkowa w dopełniaczu
- e) forma zaimkowa w bierniku
- f) forma zwrotna "se"
- g) enkliktyka "je"
- np. Dopea ga mu je.