| |||
| Motto: | |||
| [[Image:{{{położenie}}}|200px|Prusenia na mapie]] | |||
| Język(i) urzędowy(e) | pruski | ||
| Stolica | Arkońec | ||
| Największe miasto | |||
| Ustrój Premier
|
republika demokratyczna Piotr Miédviskij | ||
| Powierzchnia - całkowita - woda (%) |
km² 2,3 % | ||
| Populacja - 2006 - gęstość zal. |
130 000 tys. os./km² | ||
| Waluta | korona pruska (PRK)
| ||
| Strefa czasowa - lato |
UTC UTC | ||
| Strefa czasowa - lato |
{{{scz1}}} UTC{{{scz2}}} | ||
| Zjednoczenie Unia Dorohiczyńska |
1790 | ||
| Hymn państwowy | ' | ||
| Kod ISO | PR | ||
| Nr kierunkowy | + | ||
| Etnonim - polski - lokalny |
Prus, Prusinka Pruss, Pruśenica | ||
Prusenia, Zjednoczona Republika Prusenii i Krajenny (Prussenia, Ujednočone Korólectvo Prussenij i Krajenyj) - państwo członkowskie Unii Krajów Słowiańskich położone w Jaruzji północno-wschodniej. Graniczy od zachodu z Kazachstanem i Lubaczem, od północnego zachodu oblewa ją Morze Wschodnie, od pólnocy graniczy z Republiką Północnego Półwyspu, Bałtykami i Szlawskiem, Selewią i Zimką od wschodu oraz Wenedą od południa. Większość populacji Prusenii skupiona jest w jej wschodniej części (szczególnie aglomeracjach Arkońec, Mirańsk i Pavlogród, gdzie panuje łągodniejszy, kontynentalny klimat. W tej części kraju przeważa przemysł maszynowy (m.in. zakłady samochodowo-kolejowe Mir), wydobywczy (złoża węgla na pograniczu pruseńsko-selewskim, nieliczne złoża metali szlachetnych) i elektroniczny (koncern komputerowy Okna). Środkowa i Zachodnia, słabo zaludniona częśc Pruseni odznacza się klimatem ostrzejszym, ale przeważa tu rolnictwo. W nadmorskiej części Prusenii skupia się sporo ludności, szczególnie w portach, z których największym jest Argańsk. Tu skupia się większość pruseńskiego handlu, tu również w oparciu o szyby naftowe na Morzu Wschodnim powstała rafineria Wieleń.
Historia[]
Historia Prusenii sięga wczesnośredniowiecznej Rusi, z której powoli wydzieliła się w jej północnej części Krajenna. Na przełomie X i XI wieku książę Krajan, Varćislav I zjednoczył plemiona zamieszkujące dzisiejszą Prusenię wschodnią, m.in. Zalesian, Woryczan i Arkonian, planował także najazd na plemiona selewskie, jednak plany te krzyżuje najazd chrystianizacyjny Wiatki w 1005 roku. Krajanie ulegli, a Varćislav zgodził się na chrzest państwa i hołd lenny Wiatce. Chrzest Varćislava ma miejsce w Argańsku w 1011, jednak tego samego roku Varćislav umiera, a jego syn, Čćibór Wielki nie chce przyjąć chrześcijaństwa. Potajemnie zbiera armię i rusza ku Wiatce w wyprawie odwetowej, ponosi jednak kleskę i zostaje usunięty z tronu, na którym zasiada jego młodszy brat, Mieroslav. Mieroslav daje się uzależnić Wiatce i rządzi aż do 1032. Wtedy jednak Čćibór wraca z wierną sobie armią i zajmuje Argańsk. Wiatka ma zamiar interweniować, jednak Čćibór wysyła posłów do króla Wiatki i zawiera z nią pokój. Przyjmuje chrzest w 1034, a w 1042 jest koronowany na króla Krajenny. Następcy Čćibóra chcieli wg planu Varćislava podbić plemiona Selewskie, tym razem w imię chrześcijaństwa, jednak ich plany zaczęły się zmieniać, gdy na ich północno-wschodnie granice zaczęły napierać plemiona bałtyckie. Zaczęły się one osadzać pomiędzy Krajenną a terenami Selewian. Prusenia wysyłała na wschód misjonarzy, którzy głosili chrześcijaństwo wśród Prusów, Bałtów, Jaćwingów, Selewian, Winitów i Drabnian, jednak bez większych sukcesów. W roku 1170 król Andŕéj organizuje najazd na plemiona bałtyckie. Odnosi zwycięstwo, i choć nie podbija wszystkich plemion, wiele z nich skłąda mu hołd i przyjmuje chrzest. Plemiona te jednoczą się w dość autonomiczną wspólnotę w obrębie Krajenny, rozwijają się, korzystając ze zdobyczy cywilizacyjnych Krajan, poddawani slawizacji, tworzy się język pruski. Krajenna rośnie więc w siłę, posiadając status lokalnej potęgi i po raz kolejny zaczyna planować najazd na plemiona selewskie, które powoli zaczynają organizować się w państwa. Tymczasem jednak Jaruzję najeżdżają Turcy. Najpierw pustoszą Wiatkę, a pod koniec XIII wieku Krajennę. Państwo zostaje spustoszone gospodarczo, ratować je próbuje młody i energiczny król Varćislav III, jednak w 1417 umiera bezdzietnie. Tymczasem autonomiczna Prusenia, nie najechana przez Turków, przez cały okres najazdu kwitnie i paradoksalnie staje się silniejsza, niż sama Krajenna. Gdy więc wygasa linia monarchów Krajenny, możnowłądcy tego państwa proponują księciu Prusenii, Lestkowi II objęcie tronu w Argańsku i połączenie Prusenii i Krajenny unią personalną nie na zasadzie zależności lennej, a na równych prawach. Unię tę ostatecznie pieczętuje Akt Arkoniecki z 1426. Początkowo zachowana jest równowaga między dworami w Argańsku i Arkońcu, jednak z czasem królowie coraz częściej przebywają w tym drugim i to Prusenia staje się najważneijszą częścią wielkiego państwa. Tam też sprowadza się większość osadników z innych państw Jaruzji i tam powstają największe miasta. Nowa dynastia jest raczej przyjaźnie nastawiona do państ Selewskich i nawiązuje z nimi ciepłe stosunki. Gdy pod koniec wieku XVI Selewię opanowało Szlawsko, to właśnie w Arkońcu schronienie znalazł prawowity władca i jego potomkowie. Prusenia też pomagała prawowitym książętom Selewii, organizując liczne wyprawy zaczepne na ich zajęte ziemie, zaś w 1645 wspomógł wyprawę księcia Vitosleva III na Wielkogród. W 2. połowie XVII wieku na teren Prusenii dociera idea reformowanego prawosłąwia. Zdobywa sobie wielu zwolennikó, jednak władcy Prusenii i Krajenny krwawo ich zwalczają. Zmienia się to dopiero, gdy na tronie w 1692 zasiada Varćislav IV. Jest to król młody i bardzo wykształcony, pobierający w młodości nauki za granicą. Ogłasza reformowane prawosławie religią państwową, co jednak prowadzi do wojny domowej z ortodoksyjnymi magnatami pruskimi. Po zwycięstwie sił króla, likwiduje on przywileje szlachty i czyni z Prusenii jedno z pierwszych państw rządzonych na zasadzie absolutyzmu oświeconego. Varćislav reformuje w obu państwach administrację, transport, podatki, ustanawia stałe stawki ceł i rozbudowuje port w Argańsku, w tym też czasie zaczyna udizelać się kolonialnie, zakładając około 1680 afrykańską kolonię Nomibię oraz Zatokę Ostryg. Zakłada też uniwesytet w Arkońcu i nakreśla plan obowiązkowego szkolnictwa dla wyżej urodzonych dzieci, jak również zjednoczenia Krajenny i Prusenii, jednak plany te krzyżuje jego śmierć, i choć dba on o edukację swego syna, tak by dokończył jego dzieło, to jednak Romislav II, jak się nazywał, nie jest zbyt energicznym władcą i długi okres jego rządów (32 lata) to czas zastoju w Prusenii. W 1758 na tronie zasiada jako dziecko jeszcze wnuk Romislava, Pawel II Wielki. Gdy dorasta i uniezależnia się spod wpływu matki, która wcześniej faktycznie rządziłą w jego imieniu, kontynuuje on dzieło Varćislawa IV, organizując nowoczesne szkolnictwo dla dzieci szlachty, rozbudowuje też armię. W 1790 zaś zawiązana zostaje Unia Dorohiczyńska, jednocząca Prusenię i Krajennę pod nazwą Zjednoczone Królestwo Prusenii i Krajenny. W całym państwie wspólną walutą staje się korona pruska, zaś urzędowym językiem pruski, od dawna już o wiele powszechniejszy w obu pańśtwach niż krajeński. Państwo po zjednoczeniu staje się potęgą w rejonie. W 1795 zakłada port Nowy Argańsk na wschodnim wybrzeżu Afryki, bardzo ważny strategicznie, uzyskując spore wpływy w tym rejonie i na morzu ogólnie. W XIX wieku plemiona zamieszkujące Nomibię kilkikrotnie próbują się buntować. Około 1860 jednoczy je wódz Wagabunda i wywołuje rewolucję, która doprowadza do wojny z kolonistami w latach 1865-1878, zwanej Wielką Wojną Kolonijną. Rewolucja zostaje ostatecznie stłumiona, jednak dążenia niepodległościowe w tym rejonie ciągle trwają, zwłaszcza wobec pojawiających się haseł socjalistycznych. W tym też czasie zaczyna podupadać autorytet monarchii. W 1903 mają miejsce demonstracje domagające się utworzenia parlamentu, jednak gwardia królewska otwiera ogień do protestujących, co bardzo nasiliło niechęć do monarchii. W 1923 wybucha rewolucja, która po trzech latach krwawych walk obala monarchię. Wielomiesięczne walki wyniszczają gospodarczo państwo, które traci wpływy międzynarodowe, równolegle też, wykorzystując zaistniało okoliczności, wybucha kolejna rewolucja w Nomibii, tym razem udana, jednak powoli wychodzi z kryzysu w kolejnych dekadach. Nomibię odzyskano w roku 1929. (Wielka Wojna) W 1971 główna organizacja niepodległościowo-nacjonalistyczna w Samari, NOS proklamuje niepodległość, na którą Prusenia zgadza się po konferencji Nowoarkonieckiej. W 1980 niepodległość proklamuje Nowy Argańsk. Dziś jest to średnio zamożne państwo, które swą gospodarkę opiera na eksporcie ropy naftowej, tkanin i surowców mineralnych. Aktualnie rządzi liberalna partia PPV.
Balcer* • Bałtyki • Bilia • Bursztynowe Wybrzeże • Dżaran • Dynezja • Euskadia • Farez • Galia • Gardna • Gronland • Gruzja • Gudziajpur • Halicko • Imperia • Indie • Kazachstan • Keralia • Khalistan • Kolaszyn • Krabacja • Kugulstan • Kutiguria • Leukozja • Lidocja • Lubacz • Lutyzania • Macedonia • Merezja • Morynia • Namsza • Parsistan • Księstwo Piszyńskie • Płn. Półwysep • Prusenia • Republika Słowska • Romania • Selewia • Spalsko • Strandland • Swenia • Szindadia • Szlawsko • Taonia • Tocharstan • Ujguria • Uspa* • Weneda • Wiatka • Wolne Miasto Rzem • Worastan • Zagórze • Zimka
*) Balcer i Uspa są nieuznawane przez część państw Jaruzji
