| Gebit Shkember | |||
|---|---|---|---|
| |||
| |||
| Język urzędowy | kencyrlski | ||
| Stolica | Polje ner Prishtinin | ||
| Gebiter | Alfred Behan | ||
| Gminy | Lipejani, Shkembi, Ghalani, Urosaviti, Katshani | ||
| Powierzchnia | 2 719 km² | ||
| Ludność (2007) | 600 482 | ||
| Gęstość zaludnienia | 221 os./km² | ||
| Kod regionu | SH | ||
Region Kamieniec lub Region Shkember (kenc. Gebit Shkember) to region zwykły położony w południowo-wschodniej części kraju ze stolicą w Polju k/Prisztiny. Region składa się z 5 gmin położonych w górach Goljak i dolinach rzek Morava i Lepenac.
Regionalna gospodarka[]
Gospodarka regionu oparta jest o dobrze rozwinięte rolnictwo oraz o wydobywstwo, w szczególnie w rejonie Shkembu, gdzie funkcjonują kamieniołomy oraz kopalnie żelaza, z których żelazo jest przewożone do pobliskiej Huty Shkemb. Jej powstanie spowodowało znaczący rozwój okolic miasta Shkemb na niekorzyść wcześniej liderującego w regionie miasta Ghalan. Ważną rolę spełniają także miasta satelickie dla Prisztiny, Polje ner Prishtinin, Gratanish oraz Lipejan, którego rozwój opiera się o pobliski port lotniczy.
Pozostała część regionu to tereny głównie rolnicze, o niewielkim skupieniu przemysłu. Ich pomysłem na rozwój jest turystyka, szczególnie w okolicach miasta Vitin, gdzie walory przyrodnicze są szczególne.
Komunikacja[]
Region Shkember ma najsłabszy spośród wszystkich regionów w kraju system drogowy. Położone w głębi regionu miasta Shkemb i Ghalan są połączone z głównymi szosami niezwykle zatłoczona drogą krajową nr 6. Na zachodzie, wzdłuż rzek Sitnica i Lepenac biegnie droga krajowa nr 1 łącząca Prisztinę ze Skopjem. W fatalnym stanie jest też droga regionalna nr 27 łącząca Ghalan z Urosavitem. Sytuację poprawiają systemy dróg w północno-zachodniej części regionu, w zasięgu Prisztiny, gdzie znajdują się już fragmenty autostrady H1 oraz dobrze utrzymane fragmenty dróg dojazdowych do stolicy z miast okolicznych. Tam też istnieją najlepsze plany co do ich rozbudowy.
Z liniami kolejowymi jest jeszcze gorzej - jedyna linia biegnie z północy na południe przez Lipejan, Urosavit i Katshan. Poza nią znajdują się jedynie powoli rozbudowywane kolejowe liniwe dojazdowe do Prisztiny z Gratanishu i Lipejanu. W planach jest budowa linii kolejowej Urosavit-Ghalan-Shkemb, która miała by ułatwić transport żelaza i stali.
Tym, co wyróżnia region jest jedyny w kraju Port Lotniczy Prishtine-Lipejan im. Megera Shtovijeja (kenc. Lottoj Prishtine-Lipejan e Meger Shtovijeje) połączone z miastem Lipejan odcinkiem autostrady, a w przyszłości także z budowaną autostradą H1. Przepustowość lotniska sięga miliona pasażerów rocznie.
Atrakcje turystyczne[]
Region jest atrakcyjny turystycznie przede wszystkim pod względem przyrodniczym: popularne wśród turystów są wypady w góry Goljak oraz w masyw Crna Gora, gdzie ze szczytu Ramno (1651 m n.p.m.) rozciąga się świetny widok na położone już w Bułgarii Skopje. Popularne są także spływy kajakowe Moravą oraz wizyty w uzdrowisku w Klokacie koło Vitinu.
Dialekt[]
Dialekt używany przez mieszkańców regionu jest najbardziej zbliżony do standardowego języka kencyrlskiego. Niekiedy pojawia się specyficzny akcent oraz wplatane są serbskie czy macedońskie wyrazy.
Erenik: Petshi • Istoki • Klini • Ponoshavi • Dhakovi • Kosovo: Leposaviti • Gazrovei • Vukiti • Obiliti • Podujevi • Drin: Prizhreni • Orahoveki • Dexheri • Shtimleki • Vardeshi • Shkember: Lipejani • Shkembi • Ghalani • Urosaviti • Katshani • Zhertvija: Tetouji • Kamejanei • Zhivatrani • Gurdanuji • Zhertvija-Uji • Prishtine